انتخاب داروی ام‌اس

پرسش:

 

من حدود ۱۰ ساله که پلاک‌های نخاع دارم با حدود ۳ حمله تو این ده سال و بدون دارو، آخرین ام ار ای تو این ماه دادم دکتر خودم نظرش به شروع دارو با زادیوا بود و دکتر.... نظرش شروع زیتاکس. پلاک نخاع فعال شده

حالا من بین دو راهی موندم ازتون راهنمایی میخوام ممنون

 

پاسخ:

اصل کلی اینست که شروع زودتر‌ هر کدام بهتر از تاخیر در شروع درمان است. بهترین زمان برای درمان بیماری ام‌اس همان سال‌های اول بیماری است که مرحله التهابی بیماری است وگرنه بتدریج که آسیب بافتی بیشتر می‌شود بغیر از التهاب، روند تحلیل تدریجی بافت عصبی نیز شروع می‌شود که متاسفانه قابل جلوگیری هم نیست و سبب ناتوانی تدریجی که همان سیر آهسته پیشرونده ثانویه بیماری است، می‌شود.

 

برای انتخاب نوع دارو عوامل مختلفی را باید مدنظر قرار داد، از این جمله تعداد حملات در گذشته، میزان شدت حمله و میزان بهبودی بعد از حمله، سن و جنسیت و بیماری‌های زمینه‌ای است. در مواردی‌که تعداد حملات کم، تعداد پلاک‌ها کم و در پیگیری افزایش نداشته‌ باشد، شدت حمله خفیف و بهبودی بعد از آن کامل باشد، می‌توان داروهای خط اول درمان شامل اینترفرون‌ها، گلاتیرامر، تری‌فلونامید (تبازیو) و دی‌متیل‌ فومارات (زادیوا) را مدنظر قرار داد. در موارد حملات مکرر طی یک سال و حمله شدید و عدم بهبودی کامل علائم، توصیه به شروع درمان با داروهای پرقدرت مثل ریتوکسی‌ماب (زیتاکس)، فینگولیمود و یا تایسابری، می‌شود. البته بین داروهای خط اول درمان، دی‌متیل فومارات (زادیوا) نسبت به بقیه از قدرت بیشتری در پیشگیری از حمله و پلاک جدید برخوردار است.

 

اضافه بر این‌ها راحتی مصرف دارو و پذیرش بیمار و عوارض دارو نیز از عوامل مهم انتخاب دارو است. زادیوا نیازمند مصرف دو نوبت در روز است و مشکلات گوارشی از عوامل محدود کننده مصرف آن می‌تواند باشد در حالیکه زیتاکس هر ۶ ماه یک‌بار تزریق می‌شود و تحمل بهتری دارد. مهمترین مشکل با زیتاکس سرکوب سیستم ایمنی و استعداد بیشتر به عفونت‌ها در مصرف طولانی آن است.

 

درگیری نخاع، ساقه مغزی و مخچه از مواردی‌ است که احتمال ایجاد ناتوانی را بیشتر می‌کند. وجود پلاک و علائم آسیب در این نواحی حساسیت بیشتری برای انتخاب نوع درمان را بر می‌انگیزد. در موارد درگیری این نواحی بویژه اگر میزان بهبودی از حمله قبلی کامل نباشد برخی توصیه به انتخاب داروهای قوی‌تر می‌کنند. 

 

 

آیا بیماران مبتلا به ام اس واکسن کرونا بزنند؟

 

با توجه به خطرات ابتلای به کرونا، زدن واکسن کرونا به همه افراد توصیه می‌شود.

 

واکسن‌هایی که در حال حاضر در دسترس هستنند یا:

1. از روش کدهای ژنتیکی برای تولید واکسن بهره برده‌اند (مثل واکسن فایزر و مدرنا)
2. یا از حامل‌های ویروسی غیر فعال شده استفاده کرده‌اند(مثل آسترازنکا و اسپوتنیک، سینوفارم و بهارات هند)

که تجویز آن در افراد تحت درمان با داروهای ام‌اس منعی ندارد.

 

مسئله مهم توانایی ایجاد ایمنی در برابر کرونا در افرادی که تحت درمان با داروهای تضعیف کننده سیستم ایمنی هستند می‌باشد.

• افرادی‌که از اینترفرون‌ها (سینوکس، بتافرون، رسیژن)، گلاتیرامر (کوپامر، سینومر)، دی‌متیل‌فومارات (دیفوزل، تکزیفوما)، تری‌فلونامید (تبازیو) و تایسابری استفاده می‌کنند مشکلی از این نظر ندارند و میزان ایجاد ایمنی در مقابل کرونا همانند سایر افراد است. صرف نظر از زمان مصرف دارو، هر وقت که واکسن در دسترس قرار گرفت بهتر است واکسن بزنند.

 

• کسانیکه از فینگولیمد، ریتوکسیماب و یا اکرلیزوماب استفاده میکنند باید بدانند که بدلیل اثرات مهاری این داروها بر سیستم ایمنی بدن، شاید واکسن کرونا نتواند همانند سایر افراد آنها را در مقابل ابتلای به کرونا ایمن کند. بنابراین باید به اقدامات مراقبتی مثل زدن ماسک را علیرغم زدن واکسن ادامه دهند.

 

• بنابراین توصیه می شود اگر هنوز این داروها شروع نشده اند، بهتر است ۴ هفته بعد از تکمیل واکسیناسیون دارو شروع شود.

 

• اگر از قبل درمان با فینگولیمود شروع شده باشد، واکسیناسیون طبق برنامه بدون جابجایی زمان انجام می‌شود.

 

• اگر قبلا ریتوکسیماب و اکرلیزوماب (اکرووس) تزریق کرده است، سعی می کنیم واکسن حداقل ۱۲ هفته بعد از آخرین تزریق دارو داده شود و اگر امکان داشته باشد نوبت بعدی تزریق ریتوکسیماب  و اکرلیزوماب را به ۴ هفته بعد از تزریق نوبت دوم واکسن منتقل ‌شود.

 

نکته مهم: با توجه به مشکلات دسترسی به واکسن کرونا، علیرغم تمام موارد فوق، بهتر است هر زمان که واکسن در دسترس قرار گرفت واکسیناسیون صرف نظر از داروی مصرفی تزریق شود.

ام اس و عوارض اینترفرون

🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻پرسش و پاسخ🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻

🆔 @Ameli_Office
📩 پرسش:
 

من از اسفند ۹۸ دچار تاری دید در چشم چپم شدم که بعد از معاینه و MRI تشخیص بیماری ام اس رو دادن  و از خرداد ماه شروع به تزریق سینووکس کردم که عوارضش برام خیلی بد میشه و تب و لزر میگیرم ، بهم گفتن نیم ساعت قبل تزریق استامینوفن استفاده کنم ، ولی یکی از دوستام که اونم مبتلا بود گفت خودتو به دارو عادت نده و من این هفته دیگه استامینوفن نخوردم که عوارضش خیلی شدید تر شد ، و همون چشم چپم دوباره یکم تار شده میتونه نشونه حمله باشه، ولی الان حس میکنم ، کم کم داره بهتر میشه خیلی استرس میگیرم .

🆔 @Ameli_Office
🖋 پاسخ: 👇👇👇

 

✅ احساس تب و لرز و درد بدن، از عوارض شایع اینترفرونها بویژه نوع یک آ ( آوونکس، سیناووکس، اکتووکس) است. این عارضه بویژه در شش ماه اول بارزتر بوده و معمولا بتدریج از شدت آن کم می شود. مصرف مسکن قبل از تزریق، از شدت آن می کاهد. در صورت تداوم این عارضه و غیر قابل تحمل بودن آن، می توان دارو را با داروی دیگری از داروهای خط اول درمان (گلاتیرامر، تری فلونامید، دی متیل فومارات) عوض کرد.

 

✅ تشدید گذرای علایم قبلی بدنبال تب ناشی از تزریق اینترفرون نشانه حمله جدید نیست. معمولا این علایم با استراحت و مصرف تب‌بر برطرف می شود.

 

👉 www.t.me/Ameli_Office    کانال تلگرام مطب دکتر جواد عاملی

📩 @DrAmeli             راه ارسال سوال📩

ابیماری م اس و کرونا 3

🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻پرسش و پاسخ🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻

🆔 @Ameli_Office
📩 پرسش:
 

سلام وقت بخیر، حدود ۸ ساله که ام اس دارم و داروی بتافرون تزریق میکنم، از یه هفتهی پیش تب لرز درد بدن سرفه های خشک پیدا کردم به پزشک مراجعه کردم و مشکوک به کرونا البته خانواده هم همین علایم و داشتن، تست pcr دادم که منفی بود ممکنه این تست منفی کاذب باشه؟  من بتافرون و ادامه بدم؟  ممنون میشم لطف کنید و پاسخ بدید

🆔 @Ameli_Office
🖋 پاسخ: 👇👇👇
 

✅ در آزمایش PCR کرونا، برای یافتن ردپای ویروس کرونا از حلق نمونه‌برداری می شود. در تعیین میزان حساسیت این آزمایش، نحوه نمونه برداری، نوع کیت مصرفی و روش انجام آزمایش مؤثر هستند. بطور کلی حساسیت آزمایش PCR کرونا بین ۷۰ تا ۹۸ درصد است.

 

✅ با توجه به بروز علایم ریوی و تب در شرایط همه گیری کرونا، بویژه وجود علایم مشابه در اعضای خانواده، با وجود منفی بودن آزمایش PCR، نمی توان ابتلای به کووید۱۹ را رد شده فرض کرد، لذا بهتر است شرایط قرنطینه را تا دو هفته رعایت کرده و در صورت تشدید علایم به بیمارستان مراجعه شود.

 

✅ اینترفرونهای بتا، از جمله بتافرون، نه تنها منعی برای استفاده در افراد مبتلا به کووید۱۹ ندارند، بلکه بدلیل داشتن اثرات ضد ویروسی در بهبود سریعتر نیز کمک کننده هستند. پس بهتر است بتافرون ادامه یابد.
 

👉 www.t.me/Ameli_Office    کانال تلگرام مطب دکتر جواد عاملی

📩 @DrAmeli             راه ارسال سوال📩

بیماری ام اس و کرونا 2

🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻پرسش و پاسخ🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻

🆔 @Ameli_Office
📩 پرسش:
 

سلام من آذر پارسال متوجه بیماریم شدم اولش اکتووکس تزریق میکردم چون یه پلاک رنگی داشتم الان بخاطر حمله ای که به چشمم داشتم بهم زادیوا دادن اما الان کرونا گرفتم و گفتن فعلآ دارومو نخورم منم نخوردم اما حالا بالای لبم و یه طرف بینیم سر شده یعنی بازم حمله ست؟ چیکار باید بکنم؟

🆔 @Ameli_Office
🖋 پاسخ: 👇👇👇

 

✅ بیماران ام اس که دچار بیماری کرونا می شوند و تحت درمان با داروهایی هستند که سبب کاهش میزان لنفوسیت می شود (مثل زادیوا، فینگولیمود و ریتوکسیماب)، بهتر است تا زمان بهبودی و رفع خطر بیماری کووید و کسب اجازه از متخصصین عفونی برای شروع مجدد، آن داروها قطع شوند. 

✅ در این شرایط برای جلوگیری از تشدید بیماری ام اس می توان داروهای اینترفرون که حتی اثرات درمانی در مقابل کرونا دارند را جایگزین کرد.

✅ بروز علامت جدید در شرایط ابتلای به کرونا و بیماری تب دار الزاما نشانه عود بیماری ام اس نیست، گاهی اوقات پلاک قدیمی بی علامت در چنین شرایطی ممکن است علامت دار شده باشد. 
 

👉 www.t.me/Ameli_Office    کانال تلگرام مطب دکتر جواد عاملی

📩 @DrAmeli             راه ارسال سوال📩

افسردگی بدنبال سینووکس

🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻پرسش و پاسخ🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻

🆔 @Ameli_Office
📩 پرسش:


سه ساله که بیماری ام اس دارم و آمپول سینووکس مصرف میکنم. بخاطر برخی مشکلات الان سه ماهی میشه که دارویم را مصرف نمیکنم. اولین علت این است که آمپول سینووکس خیلی افسرده‌ام کرده است. الان میخوام آمپولم را بزنم بعد از مدتی که آمپولی نزدم.  واقعیتش میترسم خواستم بدونم دارومو مصرف کنم مشکلی پیش نیاد؟


🆔 @Ameli_Office
🖋 پاسخ: 👇👇👇


✅ افسردگی از اختلالات شایع روانشناختی است که در بسیاری از افراد به درجات مختلف می تواند دیده شود. ابتلای به بیماری ام اس می تواند در تشدید و یا بروز افسردگی نقش داشته باشد. وجود افسردگی سبب تشدید بیماری می شود و لازم بطور جداگانه مورد توجه قرارگیرد و درمان شود.

✅ از طرفی، افسردگی جزء عوارض احتمالی سینووکس و سایر اینترفرونها نیز می باشد. کسانیکه قبلاً مبتلا به افسردگی بوده‌اند، با شروع اینترفرونها ممکن است دچار تشدید  افسردگی شوند. در این موارد نیز باید افسردگی با استفاده از داروهای مناسب و روان‌درمانی، درمان شود.

✅ در صورت عدم بهبودی افسردگی با درمانهای دارویی و یا ترس از عود افسردگی با شروع سینووکس، می توان از داروهای جایگزین مثل کوپامر (سینومر) و یا داروهای خوراکی مثل دی متیل فومارات (دیفوزل، زادیوا) و یا تری فلونامید (تبازیو) کمک گرفت.


👉 www.t.me/Ameli_Office    کانال تلگرام مطب دکتر جواد عاملی

📩 @DrAmeli             راه ارسال سوال📩

ربیف

✅ داروی ربیف و یا رسیژن از داروهای قدیمی توصیه شده برای درمان ام اس است که در ویال های آماده تزریق ۴۴ میکروگرمی بصورت زیر پوستی سه بار در هفته تجویز می شود.

✅ اینترفرونها در واقع بخشی از سیستم ایمنی بدن هستند که برای مقابله با عفونت‌ها بویژه ویروسی سبب تنظیم عملکرد ایمنی بدن می شوند. اینترفرونهای بتا سبب تنظیم عملکرد ایمنی و کاهش التهاب می شوند.

✅ اینترفرونهای مورد استفاده در بیماری ام‌اس از نوع بتا هستند. اینترفرون بتا ۱آ به دو شکل زیرپوستی بنام ربیف و تزریق عضلانی بنام آوونکس تولید شده است. ربیف با افزایش مقدار و دفعات تجویز اینترفرون نسبت به آوونکس تا حدودی اثرات بیشتری در جلوگیری از عود و ایجاد پلاک جدید داشته است. عضو دیگر خانواده اینترفرونهای بتا مورد استفاده در ام اس، بتافرون است که قدیمی‌ترین داروی مورد تایید بیماری ام اس بوده و از سال ۱۹۹۶ همچنان برای درمان بیماری تجویز می شود.

✅ در مطالعات اولیه در مقابل دارونما، آوونکس حدود ۳۲درصد، ربیف حدود ۳۳/۲درصد و بتافرون ۳۴درصد سبب کاهش عود سالیانه شده است. در مطالعات مقایسه‌ی ربیف با آوونکس نشان داده که گرچه هر دو اینترفرون بتا۱آ هستند اما ربیف بیش از آوونکس در جلوگیری از عود و پیدایش پلاک جدید در ام آر آی مؤثر بوده است. البته در مقابل میزان تولید آنتی بادی خنثی کننده دارو هم با افزایش مقدار تجویز دارو بیشتر است. بیشترین میزان با بتافرون، سپس ربیف و کمتر از همه با آوونکس بوده است.

✅ مطالعه ۱۵ ساله ربیف و ۲۱ ساله بتافرون نشان داده است که تداوم درمان همچنان از اثر بخشی دارو حکایت داشته و نشان می‌دهد هر قدر درمان زودتر شروع شود در جلوگیری از پیشروی بیماری و ناتوانی ثانویه موثرتر خواهد بود. بنابراین تا زمانیکه تجویز اینترفرون برای بیمار عوارض خطیری نداشته باشد و دارو مانع عود و ایجاد پلاک جدید در ام آر آی شود دارو را ادامه می دهیم.

✅ شایعترین عوارض ربیف درد و قرمزی محل تزریق و تب ولرز و درد بدن است. تب و لرز و درد بدن در مقایسه با آوونکس کمتر است اما در عوض عوارض محل تزریق بیشتر است. تب و لرز و درد بدن با شروع تدریجی و با مقادیر کمتر دارو و مصرف مسکن مثل ایبوپروفن و استامینوفن تخفیف پیدا می کنند و به مرور زمان هم از شدت آن کم می شود. گرچه در برخی بعد سالیان سال همچنان آزار دهنده باقی می ماند. عوارض محل تزریق نیز با رعایت اصول بهداشتی و چرخش محل تزریق تا حدود زیادی کم می شود.

✅ از عوارض خطیر ولی نادر ربیف افزایش آنزیم‌های کبدی، کاهش لنفوسیت و ندرتا پلاکت خون است. به همین دلیل بصورت دوره‌ای هر سه تا شش ماه این موارد چک می شود. بندرت ممکن است تزریق اینترفرونها سبب زخم پوستی در محل تزریق شود که لازم است دارو قطع و درمان دیگری توصیه شود. گاهی اوقات در محل تزریق تحلیل بافت چربی و گودی ایجاد می شود که نیازمند قطع دارو است.

✅ گرچه اینترفرونها از جمله ربیف به مقادیر جزیی از جفت عبور می کنند و عارضه‌ای برای جنین نداشته است اما در دوره بارداری نباید مصرف شوند و قبل و یا با شروع بارداری دارو باید قطع شود. بعلاوه در دوران شیردهی هم تجویز دارو باید قطع شود گرچه عبور دارو از شیر بسیار ناچیز است اما از عوارض آن برای نوزاد مطمئن نیستیم.


👉 www.t.me/Ameli_Office    کانال تلگرام مطب دکتر جواد عاملی

📩 @DrAmeli             راه ارسال سوال📩