سرگیجه و احساس منگی

یکی از شکایات رایج بیماران در مراجعه به پزشک سرگیجه است. اما تحت عنوان سرگیجه حالات متعدد دیگری هم بیان می شود که با سرگیجه متفاوت است. از نظر پزشکی سرگیجه ( Vertigo) یعنی زمانیکه بیمار احساس میکند خودش یا محیط اطراف بصورت غیر واقعی حرکت میکند یا می چرخد. اغلب اوقات همراه با این احساس حالت تهوع و یا استفراغ و عدم تعادل در راه رفتن هم بوجود می آید. اما در همین زمینه اصطلاحات دیگری مثل احساس منگی، احساس سنگینی یا سبکی، حس از دست دادن هوش و حواس، احساس عدم تعادل و یا سیاهی رفتن جلوی چشم نیز گاهی بصورت جابجا توسط بیماران بیان می شود که از لحاظ پزشکی معنی و علل متفاوتی از سرگیجه با تعریف بیان شده دارد. در چنین شرایطی توصیف دقیق حالتی را که احساس میکنیم، شرایطی که این حالت رخ داده و عواملی که سبب تشدید و یا تخفیف آن می شود، مدتی که این احساس طول کشیده تا برطرف شود و احیاناً علایم دیگری که با آن احساس همراه بوده است کمک بیشتری در رسیدن به تشخیص می کند.

علل سرگیجه:

۱- بیماریهای گوش: گوش ازسه قسمت گوش خارجی، گوش میانی و گوش داخلی تشکیل شده است. گوش داخلی خود از دو قسمت حلزونی که مسئول حس شنوایی است و بخش وستیبولار که مسئول برقراری حس تعادل در حالات مختلفی که بدن قرار میگیرد است، تشکیل شده است. زمانیکه هماهنگی امواج ارسالی سیستم وستیبولار گوش راست و چپ به مغز بهم بخورد احساس سرگیجه پدیدار می شود. 

دستگاه وستیبولار از سه مجرای نیمدایره و دو فضای کروی تشکیل شده که هر گونه تغییر وضعیتی را احساس کرده و سبب حفظ تعادل می شود. ضربه، عفونت ها، برخی داروها مثل آنتی بیوتیک جنتامایسین، بیماریهایی مثل سرگیجه خوش خیم وضعیتی و بیماری منیر از علل شایع آسیب مجاری نیمدایره و اعصاب آن و بروز سرگیجه با منشاء گوش داخلی هستند.

۲- میگرن: یکی از علل شایع سرگیجه های دوره ای سردرد میگرنی است.در این موارد اکثراً سرگیجه با سردردهای ضربانی و حساسیت به نور و صدا همراه است اما ندرتاً بویژه در کودکان ممکن است حملات سرگیجه و تهوع و استفراغ بدون سردرد هم رخ دهد.

۳-بیماریهای مغزی: بیماریهایی مثل ام اس، سکته های مغزی، خونریزی مخچه یا ساقه مغز و تومورها از علل احتمالی سرگیجه هستند. 

چه زمانی سرگیجه نیاز به بررسی فوری دارد؟

۱- زمانیکه سرگیجه با سردرد شدید و جدید همراه شده باشد.

۲- زمانیکه سرگیجه با تب بالای ۳۸ درجه همراه باشد.

۳- اگر سرگیجه با دوبینی یا تاری دید همراه شود.

۴- اگر سرگیجه با مشکل شنوایی یا مشکل تکلم همراه شود.

۵- اگر سرگیجه با احساس ضعف یا کاهش حس در صورت یا دست و پا همراه شود.

۶- اگر سرگیجه بدلیل عدم تعادل مانع راه رفتن می شود.

۷- اگر همراه با سرگیجه بیهوشی نیز رخ دهد.

۸- در کسانیکه سابقه سکته مغزی داشته اند و یا عوامل خطر سکته مثل دیابت، فشارخون بالا، چربی خون بالا و استعمال دخانیات وجود داشته باشد.

۹- سرگیجه با احساس درد سینه همراه باشد.

۱۰- سرگیجه با استفراغ ممتد همراه باشد.

۱۱- سرگیجه در افراد مسن

کانال تلگرام: www.t.me/Ameli_Office