ltm چیست؟

LTM مخفف کلمات long term video EEG monitoring است. یعنی ثبت و پایش همزمان امواج مغزی و ویدیویی حرکات و حالات بیمار که در بخش مغز و اعصاب انجام می پذیرد. این کار بیش از همه برای تشخیص نوع تشنج و یافتن کانون اولیه شروع تشنج در بیماران صرعی انجام می شود. 

بیماری صرع یکی از بیماریهای شایع مغزی است که گرچه همگی تحت عنوان صرع یا تشنج نامیده می شوند ولی از نظر متخصصین انواع گوناگونی از تشنج و حملات صرعی وجود دارد که بعضاً درمان آنها با یکدیگر متفاوت است. بعلاوه بسیاری بیماریهای دیگر نیز ممکن است حالات صرع و تشنج را تقلید و سبب اشتباه در تشخیص و درمان شوند. مثلاً یکی از بیماریهایی که مکرراً سبب اشتباه تشخیصی می شود حملات شبه تشنجی با منشاء روانی می باشد. این بیماران در نتیجه تنش های روانی دچار حملات شبه صرع می شوند و ممکن است به اشتباه تشخیص صرع داده شود و سالیان زیادی تحت درمان با داروهای ضد تشنج قرار گیرند. در این موارد بهترین کار بستری کردن بیمار در بخش ltm و مشاهده و تجزیه تحلیل حرکات ثبت شده بیمار طی حمله تشنج و بررسی امواج مغزی در همان لحظه می باشد. با این روش می توان اطمینان حاصل کرد که آیا بیمار واقعاً مبتلا به صرع است و یا به بیماریهای مقلد صرع مبتلاست و بر همین اساس درمان مناسب را انتخاب کرد و اگر حملات بیمار صرعی است از چه نوع صرعی می باشد و بر این اساس داروی بیمار را اصلاح کرد. البته از آنجایی که برای ثبت حملات تشنج ممکن است نیاز به بستری یک تا دو هفته ای باشد و انجام این کار با هزینه بالایی همراه است این روش تشخیصی در مواردیکه با روش های ساده تر مثل نوار مغزی معمولی به تشخیص نرسیده باشیم توصیه می شود.

در حدود ۲۰ درصد بیماران صرعی مبتلا به صرع مقاوم به درمان می باشند یعنی علیرغم آزمایش داروهای مختلف و با وجود مصرف همزمان بیش از دو داروی ضد صرع همچنان دچار حملات تشنج می شوند. در این موارد یکی از بهترین روش های درمانی جراحی و برداشتن کانون تشنج است. برای این کار نیز بیمار در بخش ltm بستری و امواج مغزی بیمار طی حملات مکرر مورد ارزیابی قرار می گیرد و در مواردیکه کانون تشنج پیدا شود توصیه به جراحی می شود.

برای حصول نتیجه ایده آل باید حداقل ۵ حمله تشنج از بیمار ثبت شود و به همین دلیل ممکن است نیاز به بستری طولانی مدت باشد که بسیار پر هزینه است لذا برای اینکه بیمار در طی بستری دچار حملات مکرر شود معمولاً طی بستری از مقدار داروهای ضد صرع بیمار کاسته می شود.

کانال تلگرام: www.t.me/Ameli_Office

حاملگی در خانم مصروع

بیماری صرع در خانم هایی که قصد بارداری دارند نیاز به توجه ویژه ای دارد زیرا علاوه بر اثرات دارو بر مادر باید به اثرات دارو و تشنج بر روی جنین و همینطور اثرات بارداری بر روی صرع مادر نیز توجه داشت.

  

اثرات تشنج مادر بر جنین: اگر تشنج مادر از انواع تشنج حرکتی باشد یعنی دچار بیهوشی، انقباض و سفتی سراسری عضلات بدن شود، معمولاً برای حدود 20-40 ثانیه دچار وقفه تنفسی می شود. علاوه بر انقباضات شدید عضلانی در این شرایط کمبود اکسیژن نیز رخ می دهد که سبب حالت اسیدوز متابولیک در بدن می شود و این اسیدوز به جنین منتقل شود. در این شرایط ضربان قلب جنین کندتر می شود که نشانه وارد شدن استرس به جنین است. بعلاوه اگر تشنج شدید باشد احتمال وارد آمددن ضربه به جنین در اثر سقوط مادر هم وجود دارد. البته همه اینها درتئوری است اما  در عمل موارد مرگ جنین بدنبال حمله تشنج بسیار نادر است.  ولی اگر حمله تشنج به حالت صرع پایدار در آمده باشد، یعنی بیش از نیم ساعت طول بکشد یا پشت سر هم تکرار شود احتمال آسیب جنین زیاد می شود.

 

 

یکی از زمانهای بحرانی برای بروز تشنج موقع زایمان است. احتمال بروز حمله تشنج حین زایمان حدود 2 درصد است. بروز حمله تشنج حین زایمان خطر نرسیدن اکسیژن به نوزاد را زیاد می کند بنابراین در کسانی که بیماری صرع آنها بخوبی کنترل نشده بهتر است زایمان به روش سزارین انجام شود گرچه در اکثریت بیماران نیازی به سزارین نیست و زایمان طبیعی توصیه می شود.

 

 

البته باید بدانیم که بسیاری از انواع صرع مثل صرع کوچک فاقد حالت انقباضات شدید و سراسری عضلات هستند و در این موارد بروز حمله در مادر خطری را متوجه جنین نمی کند. ولی تا سر حد امکان باید جلوی حملات تشنج با انقباضات شدید و سراسری عضلات بدن را بخاطر خطر عوارض جنینی بگیریم.

 

 

اثرات بارداری بر روی صرع: در بیش از نیمی از بیماران مبتلا به صرع، بارداری تغییری در شدت حملات ایجاد نمیکند. اما در کمتر از 3/1 بیماران بارداری سبب تشدید میزان حملات تشنج می شود. البته بیشتر کسانیکه دچار تشدید حملات طی بارداری می شوند کسانی هستند که قبل از بارداری نیز تشنج آنها بخوبی کنترل نشده بوده است و یا به دلیل نگرانی از عوارض دارو بر روی جنین بطور سرخود داروهایشان را کم کرده اند.

 

 

گاهی اوقات بارداری سبب تغییر متابولیسم داروها و کاهش مقدار دارو در خون شده و در نتیجه سبب تشدید حمله تشنج می شود. مثلاً در خانمهای باردار سطح خونی فنوباربیتال به نصف مقدار قبل از بارداری می رسد یا سطح خونی لاموتریژین به حدود 3/1 قبل از بارداری کاهش پیدا می کند. بنابراین از سه ماه قبل و طی بارداری نیاز به مراقبت مقدار سطح خونی داروها بیشتر می شود.

 

 

استرس و بی خواب از عوامل مهم عود تشنج در ماههای و موقع زایمان و پس از زایمان است بنابراین کمک خانواده و استراحت بیشتر در کنترل تشنج مفید است.

 

 

اثرات دارو بر جنین: بطور معمول احتمال بروز نواقص مادرزادی در هر مورد بارداری حدود 2-6% است. در خانم های مبتلا به صرع تحت درمان دارو احتمال بروز این نقایص تقریباً دو برابر می شود. البته احتمال این عوارض با داروهای مختلف یکسان نیست مثلا احتمال بروز نقیصه با کاربامازپین و لاموتریژین از همه کمتر و با والپروات بیشتر است. هر قدر تعداد داروهای مصرفی و مقدار دارو بیشتر باشد احتمال بروز نقص بیشتر می شود. مهمترین این نقایص کام و لب شکری، نقص مادر زادی قلبی و نقص انگشتان است.

 

 

بنابراین انجام مشاوره پزشکی قبل از تصمیم برای بارداری بسیار مهم است. در این شرایط معمولاً پزشکان اگر امکان پذیر باشد سعی می کنند تا سرحد امکان والپروات را با داروی دیگری مثل لاموتریژین جایگزین کنند و یا مقدار دارو را تا جایی که تشنج عود نکند یا شدت نگیرد کم می کنند. اما تمام این کارها تا قبل از شش ماه مانده به شروع بارداری باید انجام شود. اما زمانیکه بارداری شروع شده است تغییر دارو با این منظور به صلاح نیست.

 

 

انجام سونوگرافی جهت بررسی نقایص جنینی در هفته های 16-20 و همینطور هفته 34 در تشخیص زودرس نقص جنینی کمک می کند.

 

 

کمبود اسید فولیک (یکی از ویتامین های گروه ب) سبب نقص مادرزادی سیستم عصبی می شود. بعلاوه کسانیکه سابقه تولد نوزاد با چنین نقایصی را در خانواده و یا بارداری قبلی خودشان داشته اند اگر روزانه 4 میلی گرم اسید فولیک بطور مرتب مصرف کنند تا 72 درصد احتمال تولد نوزاد با نقص عصبی کمتر می شود. بر همین مبنا توصیه می شود خانم هایی که تحت درمان با داروهای ضد صرع هستند از حدود سه ماه قبل از بارداری تا انتهای ماه سوم روزانه 4-5 میلیگرم اسید فولیک مصرف کنند.

 

 

 

یکی دیگر از عوارض برخی داروهای ضد تشنج افزایش احتمال خونریزی در ساعات اولیه تولد نوزاد است. برخی داروهای ضد تشنج ( مثل فنوباربیتال، فنی توئین و کاربامازپین) سبب کاهش عوامل انعقادی خون نوزاد و افزایش خطر خونریزی نوزاد می شود. البته از آنجایی که بطور معمول در بدو تولد به نوزاد ویتامین کا تزریق می شود چنین مشکلی کمتر رخ می نماید.

 

 

 

 

 

کانال تلگرام: www.t.me/Ameli_Office

 

 

صرع و بارداری

 

یکی از نگرانی های بیماران مبتلا به صرع و تحت درمان دارویی ازدواج و بارداری است. در حدود نیمی از بیماران را زنان تشکیل می دهد و یکی از دغدغه های آنان بارداری و نگرانی از عوارض دارو برای جنین و احتمال توارث صرع به کودکان است. باید بدانیم که بیش از 90 درصد خانمهای مبتلا به صرع و تحت درمان داروهای ضد تشنج بارداری طبیعی دارند. با این وجود خانم هایی که قصد بارداری دارند با رعایت برخی نکات می توانند احتمال عوارض ناشی از دارو را بر روند بارداری و جنین کمتر کنند.

قبل از بارداری:

• حاملگی در بیماران صرعی ممنوع نیست ولی باید بدانیم که بهتر است زمان حاملگی برنامه ریزی شود و مشاورات پزشکی و تنظیم داروها قبل از وقوع بارداری انجام شده باشد. بیماران تحت درمان با داروهای ضد تشنج بویژه کسانیکه از داروهای کاربامازپین، فنی توئین، فنوباربیتال، پریمیدون، توپیرامات و اُکس کابامازپین استفاده می کنند اگر از قرص های هورمونی برای جلوگیری از بارداری استفاده می کنند باید بدانند که به علت تداخل دارویی از اثر قرص های هورمونی جلوگیری از بارداری کاسته می شود و احتمال بارداری ناخواسته زیاد است و بهتر است از روش های دیگر جلوگیری بهره گرفته شود.

• کمبود فولیک اسید در مادر خطر نواقص مادرزادی را در جنین زیاد می کند و این خطر در بیماران تحت درمان با داروهای ضد تشنج بیشتر است. لذا توصیه می شود تمام خانم های تحت درمان با داروهای ضد تشنج در سنین باروری، روزانه 0/4 – 0/8 میلیگرم اسید فولیک استفاده نمایند و از 1تا3 ماه قبل از بارداری تا انتهای سه ماهه اول بارداری روزانه 4 میلیگرم اسید فولیک مصرف شود.

• قبل از تصمیم گیری به بارداری باید با پزشک معالج مشورت شود. زیرا در برخی موارد که شرایط مهیا باشد می توان از مقدار دارو کاست و یا حتی دارو را قطع کرد و یا حتی می توان دارویی را که احتمال عوارض جنینی آن بیشتر است را با داروی کم عارضه تر جایگزین کرد. اما تمام این کارها باید قبل از بارداری باشد. زمانیکه بارداری رخ داد تغییر دارو مناسب نیست.

• از مصرف خودسرانه داروهای دیگر، قطع و یا کم کردن داروهای ضد تشنج اجتناب شود. زیرا این کار سبب بروز تشنج مکرر و مداوم و عوارض بیشتر برای جنین می شود.

مرحله بارداری:

• در طی دوره بارداری باید به طور مرتب مراقبت های پزشکی انجام شود. با روش هایی آزمایشگاهی و سونوگرافی در هفته های 14 تا 20 می توان از سلامت جنین و احیاناً نقوص سیستم عصبی و قلبی اطلاع حاصل کرد.

• حاملگی سبب تغییر متابولیسم داروهای ضد تشنج می شود و ممکن است بیماری که قبل از بارداری مشکلی نداشته است علیرغم مصرف همان میزان دارو طی بارداری دچار تشنج شود. لذا در طی دوره بارداری لازم است بطور مرتب مقدار دارو در خون پایش شده و اندازه دارو تنظیم شود.

• بسیاری از داروهای ضد تشنج بر روی ویتامین K که در انعقاد خون نقش دارد اثر کرده و احتمال خونریزی زایمانی و نوزاد را بیشتر میکنند. لذا توصیه می شود مادرانی که فنی توئین، فنوباربیتال و یا کاربامازپین مصرف می کنند طی سه ماه آخر از قرصهای خوراکی ویتامین کا استفاده کنند و به نوزاد بعد از تولد ویتامین کا تزریق می شود.

مرحله زایمان: بیشتر مادران باردار مبتلا به صرع می توانند زایمان طبیعی داشته باشند. احتمال وقوع تشنج طی بارداری و روز اول بعد از زایمان 1-2 درصد است. در کسانیکه در سه ماهه آخر حملات مکرر تشنج داشته اند یا دچار حمله تشنج با استرس می شوند انجام سزارین ممکن است مناسب تر باشد.

بعد از زایمان:

• بعد از زایمان مقدار داروها لازم است مجدداً برای شرایط عادی تنظیم شود زیرا تداوم همان مقدار دارو ممکن است سبب مسمومیت یا کمبود اثر دارو شود.

• مادر باید به میزان استراحت، آرامش، تغذیه و خواب خود توجه داشته باشد. عدم رعایت این مسایل احتمال تشنج در مادر را زیاد می کنند. در این زمینه کمک و همیاری همسر و سایر اعضاء خانواده ضروری است. بویژه در مواردیکه مادر هنوز حملات تشنج دارد باید از مادر و نوزاد بیشتر مراقبت کرد و در کارهایی مثل حمام کردن، نوزاد باید در جای مطمئن قرار داده شود.

• گرچه تقریباً تمام داروهای ضد تشنج وارد شیر مادر می شوند اما اکثر پزشکان معتقدند شیردهی برای مادرتحت درمان داروی ضد تشنج ممنوع نیست. عبور برخی داروها از شیر مثل فنوباربیتال و پریمیدون ممکن است سبب خواب آلودگی و بیقراری بیش از حد نوزاد شود که در این موارد می توان مدتی شیر دهی را قطع کرد.

 

درمان صرع:

درمان دارویی:

• عوارض دارویی: درمان دارویی صرع برحسب نوع تشنج و جنسیت فرد و شرایط دیگری مثل احتمال بارداری انتخاب می شود. از داروهایی که به طور رایج مورد استفاده قرار می گیرند می توان به کاربامازپین (تگرتول)، فنی توئین، والپروات سدیم (دپاکین و یا اورلپت)، فنوباربیتال، لاموتریژین، توپیرامات اشاره کرد.
• 
• داروهای ضد صرع مثل هر داروی دیگری ممکن است عوارضی داشته باشند، به همین خاطر لازم است بیمار بطور منظم جهت بررسی به پزشک معالج خود مراجعه داشته باشد. از شایعترین عوارض اکثر داروهای ضد تشنج بویژه در ابتدای شروع درمان خواب آلودگی، گیجی و منگی، تهوع استفراغ، ناراحتی گوارشی و درد سردل و عدم تعادل است. اکثر این عوارض بتدریج بر طرف می شوند اما تا آن زمان بیمار باید از انجام کارهای نیازمند دقت و مخاطره انگیز مثل رانندگی اجتناب نماید. بسیاری از داروهای ضد تشنج (بویژه لاموتریژین) در ابتدای شروع درمان ممکن است سبب بثورات و جوش پوستی شوند که در اکثر موارد نیز این مشکل برطرف می شود. اما نوعی از بثورات و جوش های پوستی که با تاول های پوستی و مخاط دهان و همینطور تب ممکن است همراه باشد از عوارض بسیار نادر و غیر قابل پیش بینی ولی خطیر داروهای ضد تشنج بویژه فنی تویین، فنوباربیتال، کاربامازپین و لاموتریژین است. لذا در صورتیکه جوش های پوستی حالت تاولی داشت و یا در دهان نیز پیدا شد باید فوراً پزشک معالج را مطلع کرد.

• تداخل دارویی: یکی از نکات مهم در مورد داروهای ضد تشنج تداخلات دارویی است. داروهای ضد تشنج اثرات گسترده ای را بر روی سایر داروها می گذارند و بالعکس برخی داروها بر روی داروهای ضد تشنج تاثیر گذارند. مثلاً یکی از داروهای مهم وارفارین است که برای جلوگیری از لخته شدن خون داده می شود. فنی تویین یا کاربامازپین از میزان اثر وارفارین کم می کند و احتمال لخته شدن خون وجود دارد. داروهای ضد تشنج از میزان تاثیر قرص های جلوگیری از بارداری می کاهد و ممکن است بیمار دچار بارداری ناخواسته شود. بنابراین بیماران باید هرگاه به پزشک مراجعه می کنند پزشک را از تمام داروهایی که مصرف می کنند مطلع نمایند و از مصرف خود سرانه دارو و یا حتی ترکیبات گیاهی نیز خودداری نمایند.

از نکات مهم دیگر در درمان دارویی تشنج دانستن این نکته است که داروهای ضد تشنج را نمی شود به یک باره قطع کرد. حتی در کسانی که پزشک معالج بر طبق معیارها تصمیم بر قطع یا تعویض دارو می گیرد هم دارو را ظرف 3-6 ماه قطع می کند. قطع یک باره دارو می تواند سبب تشنج مداوم شود.

• قطع دارو: در مواریکه تشنج بیمار به مدت 2-5 سال با یک دارو درمان شده باشد و تشنجی در طی این مدت رخ نداده باشد بویژه اگر نوار مغزی، ام آرآی مغزی و معاینات طبیعی باشد ممکن است بتوان داروی بیمار را بتدریج قطع کرد. در حدود70% این موارد احتمال بهبودی و عدم عود وجود دارد. بنابرین در کسانیکه عود تشنج ممکن است برایشان مخاطره انگیز باشد و یا سبب آسیب شغلی و موقعیت اجتماعی وی شود شاید بهتر باشد این کار انجام نشود. در مواردیکه تصمیم بر قطع دارو گرفته می شود پرهیز از عوامل برانگیزاننده حمله تشنج مثل هیجانات شدید، فعالیت شدید، موسیقی بلند، نور فلاش، و بی خوابی مفید خواهد بود.

درمان جراحی: در مواردیکه تشنج بیمار با دارو کنترل نشود یکی از گزینه ها اقدامات جراحی است. در مواردیکه بتوان با روش های مختلف آزمایشگاهی کانون شروع تشنج را شناسایی کرد بهترین نتیجه از خارج کردن کانون بدست می آید. در غیر این صورت از روش های دیگر برای کم کردن از شدت تشنج استفاده می شود.

تحریک الکتریکی واگ: در این روش با قرار دادن الکترود در کنار عصب واگ که یکی از دوازده زوج اعصاب مغزی است و تحریک الکتریکی این عصب توانسته اند از شدت تشنج بکاهند.

چگونگی تشخیص صرع و تشنج:

برای تشخیص نوع و علت تشنج، در وهله اول نیاز به کسب اطلاعات جامع از بیمار و شاهدان حمله تشنج است. بیمار باید شرحی از اولین احساسی که در زمان حمله به وی دست داده است و حالاتی را که حس کرده و بیاد می آورد ارائه دهد. شاهدان حمله باید تمام حالات و رفتار بیمار را توضیح دهند. آیا تمام حملات مشابه بوده اند یا هر بار به شکلی بوده است.

پس از گرفتن شرح حال و معاینات، با روش های آزمایشگاهی تشنج را بررسی می کنیم. مهمترین وسیله ارزیابی تشنج نوار مغزی است. نوار مغزی امواج الکتریکی تولید شده توسط سلولهای عصبی قشر مغز و همینطور کانون ایجاد تشنج را ثبت میکند.

 البته طبیعی بودن نوار مغزی دلیل قطعی عدم وجود تشنج نیست زیرا در برخی موارد علیرغم گرفتن نوار مغزی مکرر امواج الکتریکی صرع ممکن است قابل ثبت نباشد. در این موارد نوار مغزی با محرومیت خواب، یا نوار مغزی حین خواب، نوار مغزی با تنفس عمیق و تحریک نورانی نجام می شود. در مواریکه در مورد وجود صرع شک داشته باشیم و یا نیاز به تعیین کانون تشنج باشد، بیمار را بستری کرده و پایش طولانی مدت نوار مغزی و ثبت ویدیویی حالات بیمار بطور همزمان (LTM) انجام می شود. برای این کار بیمار در بخش مراقبتی ویژه بستری می شود و الکترودهای نوار مغزی روی سر وی ثابت می شود و حالات بیمار نیز از طریق دوربین ویدیویی بصورت همزمان ثبت می شود. برای اینکه در طی مدت بستری نتیجه بهتری حاصل شود باید حداقل 5 حمله تشنج رخ دهد تا نوار مغزی موقع تشنج با حرکات بیمار ثبت و مورد بررسی قرار گیرد. بنابراین برای افزایش احتمال تشنج در طی مدت بستری که ممکن است چند روز طول بکشد از مقدار داروهای ضد تشنج مصرفی وی کاسته می شود.  

علاوه بر نوارمغزی، برای بررسی علت تشنج تشنج تصویر برداری مغزی (سی تی اسکن و یا ترجیحاً ام آرآی) و همینطور آزمایش خون انجام می گیرد.

برخی حالات ممکن است با تشنج اشتباه شوند که مهمترین آنها حالت سنکوپ، میگرن، تیک و اسپاسم های عضلانی، ریسه رفتن نوزاد، سکته مغزی و راه رفتن در خواب و حملات روانی شبه صرع هستند.

انواع تشنج:

بر حسب اینکه کانون اولیه شروع تشنج در کجای مغز باشد و امواج الکتریکی تشنج به نقاط دیگر مغز گسترش پیدا کند یا خیر، تشنج انواع مختلفی پیدا خواهد کرد. اگر امواج الکتریکی در همان محدوده اولیه تولید باقی بماند تشنج کانونی نام می گیرد و اگر به سایر نواحی دو نیمکره مغز گسترش یابد به آنتشنج عمومی می گویند.

تشنج کانونی: هر نقطه ای از قشر مغز می تواند کانون اولیه تشنج باشد.از آنجاییکه هر نقطه از مغز مسئول انجام کاری است، کانون تشنج در هر نقاط مختلف مغز نیز علایم متفاوتی دارد. اگر کانون تشنج در منطقه حرکتی صورت، دست یا پا باشد بیمار دچار حرکات پرشی و انقباضی در صورت دست یا پا می شود. اگر کانون تشنج در منطقه حسی باشد، بیمار دچار احساس گزگز، سوزن سوزن و یا داغی در صورت، دست و یا پا می شود. اگر کانون در منطقه بینایی که در پس سر است باشد، بیمار دچار نقاط نورانی و برق زدن را در جلوی چشم می بیند. اگر کانون تشنج در ناحیه گیجگاهی مغز باشد بیمار دچار حالات هیجانی، اضطراب، طپش قلب، ترس، احساس غم یا شادی و گاهی توهم بینایی، شنوایی و یا بویایی می شود. این حالات معمولاً چند ثانیه تا یکی دو دقیقه طول کشیده و بدون اینکه بیمار بیهوش شود خاتمه می یابد. پس از اتمام حمله بیمار تمام اتفاقات رخ داده را بیاد می آورد. به این نوع تشنج، تشنج کانونی ساده می گویند. اما اگر بدنبال این حالات بیمار دچار اختلال هوشیاری شود و پس از اتمام حمله، حوادث رخ داده را بیاد نیاورد به آن تشنج کانونی پیچیده می گویند. در تشنج کانونی پیچیده علاوه بر علایم فوق، بیمار ممکن است حالت خیرگی پیدا کرده و کارهای بی هدف و تکراری مثل ملچ ملچ کردن، حرکات جویدن، با لباس ور رفتن، در اطاق چرخیدن و ... را انجام دهد.

تشنج عمومی: در این نوع تشنج، امواج الکتریکی تمام قشر مغز را می گیرد. تشنج عمومی انواع مختلفی دارد اما معروفترین آنها تشنج عمومی تونیک کلونیک و صرع آبسانس است.

تشنج تونیک کلونیک (صرع بزرگ): در این حالت بیمار ناگهان بیهوش شده، روی زمین می افتد. ابتدا تمام عضلات بدن به حالت انقباض مداوم در آمده و فک قفل می شود. دست و پای بیمار به حالت جمع شده در سینه و یا کاملاً باز می شود. معمولاً چشم ها به یک سمت منحرف شده و صورت کبود می شود. بیمار دچار تعریق و خروج کف از دهان می شود. بعد از چند ثانیه کم کم تکان های شدید دست و پا و فک ایجاد می شود. کل حمله حدود یکی دو دقیقه طول کشیده و کم کم بدن به حالت سکون در می آید و تنفس عمیق می کشد و کبودی بر طرف می شود و بعد از چند دقیقه بهوش می آید. در طی حمله ممکن است زبان را گاز بگیرد و یا خروج بی اختیار ادرار داشته باشد.

صرع آبساس (صرع کوچک): این صرع بیشتر در کودکان بویژه در سنین مدرسه دیده می شود. در این نوع صرع کودک برای چند ثانیه هوشیاریش را از دست داده و حالت خیرگی پیدا می کند اما دچار سقوط نمی شود و حتی اگر چیزی در دستش باشد نمی افتد. بعد از چند ثانیه مکث، کودک هوشیاریش را بدست آورده و به کارش ادامه می دهد. در طی حمله ممکن است حرکات مختصر و ظریف در صورت و پلک دیده شود. بسیاری اوقات این صرع زمانی که کودک در مدرسه است، با جا انداختن کلمات در دیکته و یا مکث چند ثانیه ای موقع پاسخگویی شناسایی می شود. اگر تعداد حملات زیاد باشد ممکن است سبب اختلال یاد گیری و افت تحصیلی کودک شود. این صرع معمولاً تا سنین بلوغ ادامه یافته و در اغلب موارد متوقف می شود. در بسیاری از این موارد سابقه خانوادگی تشنج وجود دارد.

صرع میوکلونیک نوجوانان: این صرع که در دورانی نوجوانی شروع می شود اغلب از چند نوع تشنج تشکیل می شود. در بسیاری از موارد بیمار صبح که از خواب بیدار می شود دچار حرکات غیر ارادی پرش در دستانش می شود؛ بطوریکه اگر چیزی در دستش باشد پرت می شود. علاوه بر این حرکات پرشی که تشنج میوکلونیک نام دارد؛ ممکن است بیمار تشنج تونیک کلونیک یا آبسانس را نیز داشته باشد. اغلب سابقه خانوادگی تشنج را در این موارد می توان یافت. این صرع به بیخوابی بسیار حساس است بطوریکه اکثر اوقات حملات تشنج بدنبال بی خوابی تظاهر پیدا می کند.

تشنج و صرع چیست؟

تشنج یک نوع اختلال گذرای عملکرد مغزی است که در اثر تخلیه الکتریکی غیر طبیعی گروهی از سلولهای مغز ایجاد می شود.  این تخلیه الکتریکی سبب ایجاد علائم گوناگونی مثل از دست دادن ناگهانی هوشیاری، انقباض عضلات و یا تغییرات حسی و رفتاری در فرد می شود. این امواج الکتریکی غیر طبیعی همان چیزی است که ما آنرا در نوار مغزی ثبت می کنیم

. 

     زمانیکه فردی بدون عامل برانگیزاننده خاصی مثل افت قند خون، تب، کمبود کلسیم و... مکرراً دچار حملات تشنج شود، می گویند دچار صرع یا اپی لپسی شده است. بنابراین به مجرد یک حمله تشنج نمی توان گفت فردی به بیماری صرع مبتلا شده است. در مواردیکه تشنج در اثر عامل برانگیزاننده بروز کرده باشد با رفع آن علت مثلاً افت قند خون و یا کمبود کلسیم، حملات تشنج نیز متوقف می شوند. اما اگر بعد از رفع عوامل برانگیزاننده حملات تشنج بازهم تکرار شود آن موقع بیماری صرع مطرح می شود.

    احتمال بروز یک حمله تشنج در طول زندگی حدود 3/6% است در حالیکه شیوع صرع در حدود 0/6% است. بیشترین موارد شروع تشنج در دو انتهای سنی است یعنی سالهای اول تولد و بعد از 60 سالگی. در سالهای اول زندگی بیشترین علت تشنج، تشنج تب است. شیوع صرع در مردان بیشتر از خانم ها است.

کانال تلگرام: www.t.me/Ameli_Office