دکتر جواد عاملی مازندرانی

متخصص بیماریهای مغز و اعصاب

دکتر جواد عاملی مازندرانی

متخصص بیماریهای مغز و اعصاب

در این وبلاگ بیماریهای مغز و اعصاب، اخبار و پیشرفت های جدید در این زمینه به زبان ساده و قابل استفاده عموم نوشته خواهد شد. بدلیل عدم فرصت کافی امکان پاسخگویی خصوصی مقدور نیست. لذا فقط به سوالاتی که موافقت برای انتشار عمومی در آن درج شده باشد با حفظ محرمانگی پرسشگر و پس از ویرایش مختصر، پاسخ بصورت عمومی منتشر خواهد شد.

طبقه بندی موضوعی
بایگانی

۳ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «اختلال خواب» ثبت شده است

۲۶
آذر

کمبود و محرومیت خواب یکی از شایعترین اختلالات خواب در جامعه امروزی است.  نوز زیاد محیط، سر و صدای زیاد، ساعات طولانی کار، شیفت‌کاری و استرس زیاد کار و زندگی همگی از علل محیطی کمبود خواب هستند.

 

مقدار خواب طبیعی در یک فرد بالغ حدود ۶-۸ ساعت است خواب کمتر از ۶ ساعت و بیشتر از ۸ ساعت سبب آسیب‌های بدنی می‌شود. در کودکان ۶ تا ۱۲ ساله میزان نیاز شبانه روز به خواب ۱۰-۱۱ ساعت و در نوجوانان تا ۱۸ سالگی ۸/۵ تا ۱۰ ساعت است.
نیاز افراد به خواب در افراد ممکنه کمی با هم تفاوت داشته باشد به همین دلیل وقتی می‌گوئیم یک نفر دچار کمبود یا محرومیت خواب است که علاوه بر کم‌خوابی، در روز نیز احساس نیاز به خواب و چرت‌های مکرر و خستگی داشته باشد. در کودکان کمبود خواب ممکنه بصورت رفتارهای غیر طبیعی، پرخاشگری و افت تحصیلی نمایان شود.

 

علل کمبود خواب بسیار متنوع است. از عوامل محیطی مثل شیفت‌کاری و مناسب نبودن اطاق خواب و سر و صدا گرفته تا عللی مثل مصرف داروهایی که مانع خواب یا سبب بهم ریختگی خواب می‌شوند مثل مصرف زیاد قهوه و چای، مخرومیت الکل، داروهای فشار خون و کورتن و برخی داروهای آرامبخش که سبب تغییر نظم خواب می‌شوند. بیماریهای دیگر هم ممکنست سبب اختلال خواب کمبود خواب شوند. بیماریهایی که با درد همراه هستند، بیماریهای تنفسی و قلبی و مغزی سبب اختلال خواب می شوند.

 

کمبود خواب سبب آسیب به بخش های مختلف بدن می‌شود کمبود خواب سبب اختلال توجه و قضاوت و تصمیم‌گیری می‌شود. اگر فردی ۲۴ ساعت نخوابیده باشد معادل فردی است که بدلیل مصرف الکل منع رانندگی دارد. 

تخلیه مواد سمی تولید شده در مغز بیشتر در خواب انجام میشود و کمبود طولانی خواب سبب تجمع این مواد در مغز و افزایش خطر بیماری‌های آلزایمر و پارکینسون میشود. 

کمبود خواب با بهم ریختن نظم سیستم خودکار تنظیم ضربان قلب و اتساع عروق، سبب افزایش فشار خون و سفتی عروق و افزایش احتمال سکته‌های قلبی و مغزی می‌شود.
کمبود خواب سیستم غدد داخلی را نیز بهم می‌ریزد و احتمال چاقی و افزایش قند و چربی بیشتر شده و سبب عوارض ثانویه می‌شود.

حتی سیستم ایمنی هم در اثر کمبود خواب دچار اختلال می‌شود و احتمال بیماریهای ایمنی و سرطان‌ها با کمبود خواب بیشتر می‌شود

  • جواد عاملی مازندرانی
۲۲
شهریور

 

سندرم پای بیقرار (restless leg syndrome)نام یکی از بیماریهای شایع مسبب اختلال شروع خواب است. در این حالت شخص وقتی برای استراحت یا خواب به رختخواب می رود دچار احساسات ناخوشایندی مثل درد، گرفتگی، مورمور، خارش و یا سوزن سوزن شدن در پاها می شود بطوریکه برای خلاصی مجبور است پایش را تکان دهد و یا چند قدم راه برود. این احساس با تکان دادن و یا راه رفتن بطور موقت فروکش می کند ولی با رفتن به بستر مجددا شروع می شود. 

در برخی موارد علایم سندرم پای بی قرار از دوران کودکی شروع شود ولی معمولا بدلیل مختصر بودن تا دوران میانسالی تشخیص داده نمی شود و هر قدر سن بالاتر میرود بر شدت آن افزوده می شود.

 

 

علایم بی قراری معمولا در پاها حس می شود. گرچه در برخی ممکن است در دست ها نیز احساس شود. احساس بیقراری معمولا موقع استراحت و رفتن به بستر شدت میگیرد ولی در برخی موارد در طی روز و حین فعالیت هم وجود دارد.

 

 

سندرم پای بیقرار در اکثر مواقع سبب اختلال در شروع خواب و در نتیجه احساس خواب آلودگی و خستگی و کاهش تمرکز حواس طی روز می شود. اگر سندرم پای بیقرار با اختلال دیگری بنام تکانهای دوره ای پا در خواب (periodic leg movement)همراه شود بر شدت اختلال خواب افزوده می شود. زیرا تکانهای دوره ای پا در خواب سبب بیداری های مکرر ثانیه ای و کاهش شدید کیفیت خواب می شود.

 

 

شیوع سندرم پای بیقرار در جامعه حدود 2-15 درصد است و هر قدر سن بالاتر میرود شیوع آنهم بیشتر می شود. احتمال بروز این اختلال در خانمها حدود دو برابر آقایان است.

 

 

علت سندرم پای بیقرار در اکثر مواقع نامعلوم است گرچه اختلالاتی مثل اختلال مسیرهای دوپامینی در مغز و یا بهم خوردن تعادل یون آهن در مغز مطرح شده ولی هنوز به اثبات نرسیده است.

 

 

در بروز سندرم پای بیقرار عامل ژنتیک نیز نقش دارد بطوریکه موارد بروز این اختلال در یک خانواده بیشتر از جامعه می باشد. ژن های مختلفی با توارث اتوزومی غالب و مغلوب برای این اختلال شناسایی شده اند. مواردیکه شروع علایم سندرم پای بیقرار قبل از 45 سالگی باشد احتمال نقش عوامل ژنتیکی بیشتر می شود.

 

 

در بعضی از بیماران سندرم پای بیقرار در اثر بیماریها و یا مصرف بعضی از داروها و یا برخی عادات ایجاد می شود که در این موارد با رفع علت علایم بیقرای پاها نیز فروکش میکند.

 

 

از مهمترین علل ثانویه بروز سندروم پای بیقرار فقر آهن در بدن است. بخصوص در خانم ها که شیوع کم خونی ناشی از فقر آهن شایعتر است باید به این علت توجه خاص شود. از عوامل دیگر می توان کمبود فولیک اسید، منیزیوم و ویتامین ب12 را ذکر کرد.  از علل دیگر می توان از نارسایی کلیه، نروپاتی دیابتی، فتق دیسک کمری و یا تنگی کانال کمری، بیماری های روماتیسمی نام برد. بعضی داروها بویژه داروهای اعصاب مثل فلوکستین و تری فلوپرازین و لیتیوم از عوامل بروز سندرم پای بیقرار هستند. داروی پروپرانولول نیز می تواند سبب بروز چنین اختلالی گردد. مصرف الکل و کافئین بویژه اواخر روز سبب تشدید این اختلال می شود. در طی حاملگی نزدیک به نیمی از خانم ها علایم سندرم پای بیقرار را تجربه میکنند. علایم این اختلال معمولا چند هفته پس از ختم بارداری فروکش می کند.

 

 

درمان:

 

 

برای درمان این اختلال در وهله اول باید به رعایت بهداشت خواب توجه کرد. اجتناب از مصرف مصرف چای، قهوه، کاکائو و استعمال دخانیات در اواخر روز در کاستن از شدت علایم بیماری موثر است. در صورتیکه امکان پذیر باشد البته پس از مشورت با پزشک معالج بهتر است داروهایی که سبب بروز این اختلال می شوند قطع گردد. ورزش بویژه ورزش های هوازی در کاستن از شدت علایم موثر است. اما باید توجه داشت ورزش نباید در اواخر روز و حوالی ساعت خواب باشد. در برخی بیماران دوش آب گرم یا سرد و گاهی وان آب سبب تخفیف علایم می شود. ماساژ پا با دست یا با دستگاههای ویبراتور هم سبب فروکش علایم می شود.  

 

 

 

در مواردیکه سندرم پای بیقرار ثانویه به اختلال دیگری باشد در وهله اول باید بیماری اولیه درمان شود. مثلا اگر بیمار دچار فقر آهن و یا کمبود منیزیوم یا ویتامین ب 12 باشد ابتدا باید این کمبودها اصلاح شود. در مواردیکه علتی برای سندرم پیدا نشده باشد داروهای دوپامینی مثل پرامیپکسول و روپینیرول جزء انتخاب های اول درمان بودند اما چون مصرف طولانی مدت آن‌ها سبب تشدید علایم بیقراری پا و نیاز به بالا بردن مقدار دارو می شوند دیگر به عنوان خط اول درمان توصیه نمی‌شوند. داروهایی مثل گاباپنتین و پره‌گابالین در صورت نبود علت قابل رفع، مورد استفاده قرار میگیرند. 

 

 

 

 

کانال تلگرام: www.t.me/Ameli_Office

 

 

 

 

  • جواد عاملی مازندرانی
۱۸
دی

علائم و نشانه های بیماری پارکینسون را می توان به دو دسته تقسیم شده است، علایم حرکتی و علایم غیر حرکتی.

علائم حرکتی: علائم حرکتی بارز ترین نشانه های بیماری پارکینسون هستند. علائم حرکتی اصلی بیماری پارکینسون شامل لرزش، کندی حرکت، سفتی و بی ثباتی وضعیتی است.

 این نشانه ها معمولا در مراحل اولیه بیماری خیلی خفیف هستند بویژه ناپایداری وضعیتی که در مراحل اولیه بیماری دیده نمی شود و در مراحل پیشرفته بیماری بارز می شود.علایم بیماری معمولاً از یک طرف بدن شروع و طی چند سال به طرف دیگر گسترش می یابد.

لرزش: لرزش ناشی از بیماری پارکینسون بیشتر هنگامی که فرد در حالت استراحت است خود را نشان می دهد. لرزش در اوایل ممکن است برای دیگران قابل مشاهده نباشد و فقط بیمار احساس لرزش درونی در اندام یا بدن داشته باشد. لرزش معمولا از یک دست شروع می شود و اغلب به شکل "پول شمردن یا تسبیح انداختن"است. لرزش معمولا در طی یک دوره چند ساله به سمت دیگر بدن گسترش می یابد. اضطراب، هیجان و استرس لرزش را بدتر می کنند. لرزش ممکن است سایر نقاط بدن از جمله پاها، لبها، فک، یا زبان را نیز گرفتار کند. با این حال لرزش بیماری پارکینسونمعمولا سر را نمی لرزاند.

کندی حرکت: مهمترین علت ناتوانی بیمار کندی حرکت است که تقریباً تمام بیماران را گرفتار می کند و ممکن است منجر به احساس عدم هم آهنگی در حرکات، احساس ضعف و خستگی شود. کندی حرکت در دستها بصورت مشکل در کارهایی مثل بستن دکمه های لباس، بستن بند کفش، نوشتن و تایپ کردن، و یا در آوردن سکه از جیب یا کیف پول، خود را نشان می دهد. کندی حرکت در پاها سبب کشیدن پا و قدم های کوتاه هنگام راه رفتن، احساس عدم تعادل و مشکل در بلند شدن از صندلی و بیرون آمدن از ماشین می شود.
در مراحل پیشرفته تر بیماری، شروع حرکت و راه افتادن مشکل شده و موقع راه رفتن بر سرعت حرکت افزوده می شود بطوریکه حالت دویدن پیدا می کند. گاهی هم بیمار دچار حالت جمود و خشک شدن ناگهانی می شود.
سفتی: سفتی حرکت دست و پا و بدن سبب حالت خمیدگی و نداشتن حرکات دست موقع راه رفتن می شود. این حالت معمولا در همان سمت از بدن که لرزش وکندی حرکت دارد بیشتر است.

بی ثباتی وضعیتی: به طور طبیعی رفلکس خودکاری در مغز وجود دارد که ما را موقع ایستادن و راه رفتن متعادل نگه می دارد. این رفلکس در افراد مبتلا به بیماری پارکینسون مختل شده و سبب تمایل به سقوط و یا احساس از دست دادن تعادل و افتادن می شود. بی ثباتی وضعیتی در مراحل پیشرفته بیماری بروز می کند و وجود آن در اوایل دوره بیماری، احتمال سندرم های شبه پارکینسون را مطرح می کند.
 

به غیر از علایم اصلی فوق علایم حرکتی دیگری مثل ثابت بودن حالت چهره و عدم تغییر آن متناسب با احساسات بیمار، کمتر پلک زدن، کندی و یک نواخت شدن تکلم و آهسته شدن صدا، مشکل بلع و آبریزش از دهان را می توان در برخی از بیماران مشاهده کرد.
 

علایم غیر حرکتی:


مشکلات شناختی و حافظه: معمولاً درجات خفیفی از مشکلات تفکر و حافظه در بیماری پارکینسون رخ می دهد. نشانه های مشکل شناختی بصورت مشکل در تصمیم گیری و یا انجام کارهای پیچیده، به خاطر سپردن وقایع اخیر و قضاوت است.


توهم: توهم بینایی (دیدن چیزهایی که واقعی نیستند) در مراحل پیشرفته بیماری ممکن است بروز کند. توهم ممکن است با هذیانات بدبینی و گزند و آسیب مانند ترس غیر منطقی و یا ظن خیانت همسر، سرقت پول، وجود مزاحم در خانه ، و یا تفکر توطئه از طرف پرستارش همراه باشد.
 

اختلالات خلقی: افسردگی، اضطراب، از دست دادن انگیزه (بی تفاوتی)، اختلالات خلقی در افراد مبتلا به بیماری پارکینسون شایع است. این علایم می تواند به میزان قابل توجهی کیفیت زندگی فرد را کاهش دهد. علائم افسردگی دربیماری پارکینسونمعمولاً عبارتند از : احساس غم و اندوه، از دست دادن علاقه و عدم توانایی لذت بردن و بی انگیزگی. اضطراب به صورت حملات هراس و نگرانی بیش از حد نمایان می شود.


اختلالات خواب: 
مشکل در شروع به خواب رفتن و تداوم خواب از مشکلات شایع مبتلایان به بیماری پارکینسون است. گرفتگی عضلات، رویا یا کابوس زنده، درد، و یا نیاز به ادرار کردن از مهمترین علل اختلال خواب بیماران هستند.
یکی از اختلالات شناخته شده خواب بیماران پارکینسونی رفتارهای غیر طبیعی در مرحله خواب رویا دیدن که به خواب با حرکات سریع چشم معروف است می باشد. این اختلال خواب می تواند باعث شود فرد در حین رویاهایش فریاد بزدن، جیغ بکشیدن، لگد بزدند، و یا با مشت هم بسترش را مجروح کند.
 

خواب آلودگی روزانه: خواب آلودگی روزانه بیش از حد در اکثر افراد مبتلا به بیماری پارکینسون دیده می شود. داروهای مورد استفاده در درمان بیماری ممکن است خواب آلودگی در طول روز را بدتر کند. برخی افراد دچار حملات ناگهانی و ناخواسته خواب می شوند. هر دو حالت خواب آلودگی و حملات خواب می تواند خطرناک باشند به خصوص برای افرادی که هنوز رانندگی می کنند.

اختلال عملکرد سیستم عصبی خودمختار (اتونوم): سیستم عصبی خود مختار کنترل عملکرد خودکار و ناخودآگاه ضربان قلب، دستگاه گوارش و هضم غذا، میزان تنفس، تعریق، ادرار، و برانگیختگی جنسی را بر عهده دارد. نشانه های اختلال این سیستم در بیماری پارکینسون به صورت افت فشار خون موقع ایستادن که منجر به سرگیجه و احساس سبکی سر، یبوست، اشکال در بلع، تعریق غیر طبیعی، نشت ادرار و اختلال عملکرد جنسی نمایان می شود.
از دست دادن حس بویایی: اختلال حس بویایی در بسیاری از بیماران پارکینسونی از مراحل اولیه بیماری، حتی قبل از اینکه هر کدام از علائم بیشتر آشنای بیماری ظاهر شود و اغلب بدون اینکه بیمار متوجه آن باشد بروز می کند. 
 

درد: احساس دردناک در بیش از 40 درصد از بیماران مبتلا به بیماری پارکینسون گزارش شده است. درد ممکن است خیلی شدید و حالت خنجری داشته باشد یا بصورت احساس سوزش یا خارش در نقاط مختلف بدن از جمله صورت، شکم، اندام ها و مفاصل باشد.




کانال تلگرام: www.t.me/Ameli_Office


  • جواد عاملی مازندرانی