علائم بیماری پارکینسون
علائم و نشانه های بیماری پارکینسون را می توان به دو دسته تقسیم شده است، علایم حرکتی و علایم غیر حرکتی.
علائم حرکتی: علائم حرکتی بارز ترین نشانه های بیماری پارکینسون هستند. علائم حرکتی اصلی بیماری پارکینسون شامل لرزش، کندی حرکت، سفتی و بی ثباتی وضعیتی است.
این نشانه ها معمولا در مراحل اولیه بیماری خیلی خفیف هستند بویژه ناپایداری وضعیتی که در مراحل اولیه بیماری دیده نمی شود و در مراحل پیشرفته بیماری بارز می شود.علایم بیماری معمولاً از یک طرف بدن شروع و طی چند سال به طرف دیگر گسترش می یابد.
لرزش: لرزش ناشی از بیماری پارکینسون بیشتر هنگامی که فرد در حالت استراحت است خود را نشان می دهد. لرزش در اوایل ممکن است برای دیگران قابل مشاهده نباشد و فقط بیمار احساس لرزش درونی در اندام یا بدن داشته باشد. لرزش معمولا از یک دست شروع می شود و اغلب به شکل "پول شمردن یا تسبیح انداختن"است. لرزش معمولا در طی یک دوره چند ساله به سمت دیگر بدن گسترش می یابد. اضطراب، هیجان و استرس لرزش را بدتر می کنند. لرزش ممکن است سایر نقاط بدن از جمله پاها، لبها، فک، یا زبان را نیز گرفتار کند. با این حال لرزش بیماری پارکینسونمعمولا سر را نمی لرزاند.
کندی حرکت: مهمترین علت ناتوانی بیمار کندی حرکت است که تقریباً تمام بیماران را گرفتار می کند و ممکن است منجر به احساس عدم هم آهنگی در حرکات، احساس ضعف و خستگی شود. کندی حرکت در دستها بصورت مشکل در کارهایی مثل بستن دکمه های لباس، بستن بند کفش، نوشتن و تایپ کردن، و یا در آوردن سکه از جیب یا کیف پول، خود را نشان می دهد. کندی حرکت در پاها سبب کشیدن پا و قدم های کوتاه هنگام راه رفتن، احساس عدم تعادل و مشکل در بلند شدن از صندلی و بیرون آمدن از ماشین می شود.
در مراحل پیشرفته تر بیماری، شروع حرکت و راه افتادن مشکل شده و موقع راه رفتن بر سرعت حرکت افزوده می شود بطوریکه حالت دویدن پیدا می کند. گاهی هم بیمار دچار حالت جمود و خشک شدن ناگهانی می شود.
سفتی: سفتی حرکت دست و پا و بدن سبب حالت خمیدگی و نداشتن حرکات دست موقع راه رفتن می شود. این حالت معمولا در همان سمت از بدن که لرزش وکندی حرکت دارد بیشتر است.
بی ثباتی وضعیتی: به طور طبیعی رفلکس خودکاری در مغز وجود دارد که ما را موقع ایستادن و راه رفتن متعادل نگه می دارد. این رفلکس در افراد مبتلا به بیماری پارکینسون مختل شده و سبب تمایل به سقوط و یا احساس از دست دادن تعادل و افتادن می شود. بی ثباتی وضعیتی در مراحل پیشرفته بیماری بروز می کند و وجود آن در اوایل دوره بیماری، احتمال سندرم های شبه پارکینسون را مطرح می کند.
به غیر از علایم اصلی فوق علایم حرکتی دیگری مثل ثابت بودن حالت چهره و عدم تغییر آن متناسب با احساسات بیمار، کمتر پلک زدن، کندی و یک نواخت شدن تکلم و آهسته شدن صدا، مشکل بلع و آبریزش از دهان را می توان در برخی از بیماران مشاهده کرد.
علایم غیر حرکتی:
مشکلات شناختی و حافظه: معمولاً درجات خفیفی از مشکلات تفکر و حافظه در بیماری پارکینسون رخ می دهد. نشانه های مشکل شناختی بصورت مشکل در تصمیم گیری و یا انجام کارهای پیچیده، به خاطر سپردن وقایع اخیر و قضاوت است.
توهم: توهم بینایی (دیدن چیزهایی که واقعی نیستند) در مراحل پیشرفته بیماری ممکن است بروز کند. توهم ممکن است با هذیانات بدبینی و گزند و آسیب مانند ترس غیر منطقی و یا ظن خیانت همسر، سرقت پول، وجود مزاحم در خانه ، و یا تفکر توطئه از طرف پرستارش همراه باشد.
اختلالات خلقی: افسردگی، اضطراب، از دست دادن انگیزه (بی تفاوتی)، اختلالات خلقی در افراد مبتلا به بیماری پارکینسون شایع است. این علایم می تواند به میزان قابل توجهی کیفیت زندگی فرد را کاهش دهد. علائم افسردگی دربیماری پارکینسونمعمولاً عبارتند از : احساس غم و اندوه، از دست دادن علاقه و عدم توانایی لذت بردن و بی انگیزگی. اضطراب به صورت حملات هراس و نگرانی بیش از حد نمایان می شود.
اختلالات خواب: مشکل در شروع به خواب رفتن و تداوم خواب از مشکلات شایع مبتلایان به بیماری پارکینسون است. گرفتگی عضلات، رویا یا کابوس زنده، درد، و یا نیاز به ادرار کردن از مهمترین علل اختلال خواب بیماران هستند.
یکی از اختلالات شناخته شده خواب بیماران پارکینسونی رفتارهای غیر طبیعی در مرحله خواب رویا دیدن که به خواب با حرکات سریع چشم معروف است می باشد. این اختلال خواب می تواند باعث شود فرد در حین رویاهایش فریاد بزدن، جیغ بکشیدن، لگد بزدند، و یا با مشت هم بسترش را مجروح کند.
خواب آلودگی روزانه: خواب آلودگی روزانه بیش از حد در اکثر افراد مبتلا به بیماری پارکینسون دیده می شود. داروهای مورد استفاده در درمان بیماری ممکن است خواب آلودگی در طول روز را بدتر کند. برخی افراد دچار حملات ناگهانی و ناخواسته خواب می شوند. هر دو حالت خواب آلودگی و حملات خواب می تواند خطرناک باشند به خصوص برای افرادی که هنوز رانندگی می کنند.
اختلال عملکرد سیستم عصبی خودمختار (اتونوم): سیستم عصبی خود مختار کنترل عملکرد خودکار و ناخودآگاه ضربان قلب، دستگاه گوارش و هضم غذا، میزان تنفس، تعریق، ادرار، و برانگیختگی جنسی را بر عهده دارد. نشانه های اختلال این سیستم در بیماری پارکینسون به صورت افت فشار خون موقع ایستادن که منجر به سرگیجه و احساس سبکی سر، یبوست، اشکال در بلع، تعریق غیر طبیعی، نشت ادرار و اختلال عملکرد جنسی نمایان می شود.
از دست دادن حس بویایی: اختلال حس بویایی در بسیاری از بیماران پارکینسونی از مراحل اولیه بیماری، حتی قبل از اینکه هر کدام از علائم بیشتر آشنای بیماری ظاهر شود و اغلب بدون اینکه بیمار متوجه آن باشد بروز می کند.
درد: احساس دردناک در بیش از 40 درصد از بیماران مبتلا به بیماری پارکینسون گزارش شده است. درد ممکن است خیلی شدید و حالت خنجری داشته باشد یا بصورت احساس سوزش یا خارش در نقاط مختلف بدن از جمله صورت، شکم، اندام ها و مفاصل باشد.
