ام اس و تتو

پرسش:

 

مامانم حدود ۸ساله بیماری ام اس داره و ابرو هاشو تتو کرده و سرگیجه زیاد داره امکانش هست برای تتو باشه؟؟؟ 

 

پاسخ:

 

بطور معمول تتو زدن ممکن است با عوارض پوستی مانند درد، تورم، قرمزی، حساسیت و گاه عفونت محل تتو همراه باشد. گزارشی از تشدید بیماری ام اس بدنبال تتو نشده است منتهی برخی از داروهای ام اس که سبب تضعیف سیستم ایمنی بدن می شوند فرد را مستعد عفونت می کنند و اگر تتو بصورت استریل انجام نشود خطر عفونت پوستی در این افراد بیشتر خواهد بود.

ریتوکسیماب و بارداری 2

پرسش:

 

در رابطه با مصرف ریتوکسی مب (زیتاکس) در بارداری داده های جدید مثبت بوده؟ من طبق توصیه پزشکم باید در ۱۹ هفتگی دریافت کنم و خیلی بابت این قضیه نگرانی دارم. کسانی که علی الخصوص تو سه ماه دوم به بعد دریافت کردن نوزادانشان مشکل نداشتن؟ اعم از عفونت و ..

 

پاسخ:

ریتوکسیماب یک آنتی‌بادی منوکلونال از نوع IgG1 است که سبب کاهش شدید لنفوسیت‌های دارای CD20 در گردش خون و سیستم لنفاوی می‌شود. نیمه عمر این دارو نسبتا طولانی و حدود ۱۸-۲۲ روز است و برای اینکه کاملا از بدن خارج شود به حدود ۳-۴ ماه وقت نیاز دارد گرچه اثر درمانی دارو شش ماه یا بیشتر تداوم پیدا می کند.

 

از طرفی عبور این ایمونوگلوبولین‌ از جفت در سه‌ماهه اول بارداری بسیار مختصر است و بتدریج با افزایش سن بارداری در سه ماهه دو و بویژه ماه آخر بارداری میزان عبور دارو و رسیدن دارو به جنین بیشتر شده و می‌تواند سبب کاهش لنفوسیت خون جنین و نوزاد و افزایش احتمال عفونت شود.

 

با توجه به کمبود اطلاعات از میزان عوارض دارو برای پیش بینی سرنوشت بارداری و جنین، شرکت سازنده دارو استفاده از ریتوکسیماب را در دوران بارداری توصیه نکرده است. در دستوالعمل‌ها آمده که خانم‌های تحت درمان با این دارو باید از حاملگی پیشگیری کنند. اما گزارش‌های متعددی از مصرف اتفاقی دارو در بارداری وجود دارد که بیشتر آنها در سه ماهه اول بارداری و مواردی در ماههای بعدی بوده است. گرچه میزان سقط و عفونت نوزاد کمی بیشتر بوده است اما میزان این عوارض بویژه در موارد استفاده دارو در سه ماهه اول بارداری نسبت به سایر خانم‌های باردار زیادتر نبوده است. بعلاوه میزان نقایص مادرزادی در نوزادان مادرانی که در سه ماهه اول بارداری از ریتوکسیماب استفاده کرده بودند نسبت به بارداری‌های بدون مصرف دارو بیشتر نبوده است.

 

بر همین اساس در مواردیکه بیماری ام‌اس شدید و فعال باشد و قطع درمان دارویی ممکن است سبب بروز حمله ناتوان کننده شود برخی صاحب نظران گفته اند که می‌توان با رضایت بیمار از دارو در ماههای نزدیک به شروع بارداری (به این صورت که بعد ۱ تا ۳ ماه پس از تزریق ریتوکسیماب بیمار می تواند باردار شود) یا در سه ماهه اول بارداری استفاده کرد. با توجه به نیمه عمر و طول اثر دارو عملا در سه ماهه اول که عبور دارو از جفت ناچیز است دارو بتدریج از بدن خارج می شود ولی اثر درمانی آن تا انتهای بارداری حفظ می شود. 

اوزانیمود

داروی اوزانیمود هم‌خانواده داروی قدیمی‌تر این گروه، فینگولیمد است که همانند آن با اثر بر روی گیرنده‌های اسفنگوزین ۱ فسفات سبب حبس لنفوسیت در غدد لنفاوی می‌شود. این دارو برخلاف فینگولیمد که بر روی اکثر گیرنده‌های اسفنگوزین ۱ فسفات اثر دارد، کمی اختصاصی‌تر است و فقط روی گیرندهای ۱ و ۵ اثر می کند.

 

گیرنده‌های اسفنگوزین ۱ فسفات در غدد لنفاوی، مغز، قلب، تیموس، طحال، ریه، کلیه و پوست منتشر است. با توجه به همین گستردگی، داروهایی که روی این گیرنده‌ها اثر می‌کنند سبب بروز علایم در این بخش‌ها می‌شوند که از عوارض دارو شناخته میشوند. مثلا ممکن است سبب کندی ضربان قلب، مشکلات تنفسی، پوستی و علایم چشمی شوند. داروی‌های جدیدتر کمی اختصاصی‌تر روی بعضی از گیرندها اثر کرده، هم اثر درمانی آنها اختصاصی‌تر شده و هم عوارض ناخواسته آنها کمتر می‌شود.

 

داروی اوزانیمود که با نام تجاری زپوزیا عرضه شده بطور اختصاصی روی گیرنده‌های ۱ و ۵ اسفنگوزین ۱ فسفات اثر کرده و عوارض قلبی کمتری دارد و نیازی به مانیتورینگ قلبی برای شروع درمان ندارد.

 

داروی اوزانیمود در موارد ام‌اس عود کنند و پیشرونده ثانویه می‌توان تجویز کرد.

 

مصرف این دارو در کسانیکه آریتمی قلبی دارند و یا سکته قلبی و مغزی در شش ماه اخیر داشته اند ممنوع است. بنابراین قبل از شروع دارو باید نوار قلب گرفته شود و اگر سابقه‌ای از بیماری قلبی داشته باشد، با متخصص قلب مشاوره شود. بعلاوه در کسانی که آپنه خواب شدید و درمان نشده دارند و یا از داروهای مهار کننده آنزیم MAO استفاده می کنند ممنوع است.

 

قبل شروع درمان باید آزمایش خون و کبد و سابقه عفونت‌ها بویژه آبله مرغان بررسی شود و اگر سابقه ابتلای به آبله مرغان نداشته باید قبل مصرف دارو واکسن آبله مرغان زده شود.

 

شایعترین عوارض دارو شامل عفونت‌های تنفسی، افزایش آنزیم‌های کبدی، افت وضعیتی فشارخون، عفونت ادراری، کمردرد و بالا رفتن فشار خون بوده است. 

 

شروع دارو بصورت افزایش تدریجی دارو است. چهار روز اول، روزانه یک کپسول ۰/۲۳ میلی گرمی، روز پنجم، ششم و هفتم روزانه یک کپسول ۰/۴۶ میلی‌گرمی و سپس با کپسول ۰/۹۲ میلی‌گرمی روزانه دارو ادامه داده می‌شود.

قبلا رسیژن تزریق زیر جلدی میکردم و ..

پرسش:

 

سلام، وقتتون بخیر

من ام اس دارم و تا حالا هیچ حمله ای نداشتم

قبلا رسیژن تزریق زیر جلدی میکردم و حالم و تعادلم خیلی خوب بود. من تو نخاعم هم پلاک دارم. بعد دکتر گفت فینگلیمود بخور راحت تره ولی بعد خوردن تعادلم رو از دست دادم. بعد دیفوزل، بعد زاکرل. زاکرل که تزریق کردم تعادلم افتضاح تر شد. انگار که برا یه سرماخوردگی ساده پنی سیلین تجویز کنن. حالا به دکترم گفتم یه داروی ضعیفتر میخوام اونم زیتاکس تجویز کرد، ولی همون عوارض زاکرل رو داره. من اگه بازهم رسیژن استفاده کنم آیا مشکلی پیش میاد؟

 

پاسخ:

 

 معمولا دلیل استفاده از داروهای قوی‌تر بروز حمله و علامت جدید و یا افزایش پلاک مغزی و نخاع است. وقتی با وجود درمان علامت جدید رخ می‌دهد و یا پلاک‌های مغز و نخاع بزرگتر یا بیشتر می‌شود نشانه شکست آن دارو در کنترل بیماری است و بهتر است دارو را با دارویی قوی‌تر جایگزین کنیم.

 

گاهی اوقات داروی جدید عوارضی دارد که سبب عدم امکان ادامه می شود و یا چون داروها مکانیسم‌های متفاوتی دارند در برخی افراد ممکن است یک دارو بهتر و داروی دیگر کمتر اثر کند. در صورت بروز عوارض غیر قابل تحمل و یا بدتر شدن می‌توان دارو را با داروی هم‌عرض عوض کرد. اما بازگشت به داروهای ضعیف‌تر خطر تشدید بیماری و ایجاد ناتوانی را زیاد می‌کند.

تایید داروی Leqembi برای بیماری آلزایمر

سازمان غذا و داروی آمریکا داروی Leqembi را برای درمان بیماری آلزایمر مورد تایید کامل قرار داد.

 

این دارو قبلا تاییدیه روند تسریع شده را داشت اما با دریافت تاییدیه کامل از پوشش بیمه برای تجویز در بیماران آلزایمر می‌تواند استفاده کند.

 

داروی lecanemab با نام تجاری LEQEMBI، یک آنتی‌بادی منوکلونال بر علیه پلاک‌های آمیلوئید است که در مغز رسوب کرده و سبب بروز بیماری آلزایمر می‌شود.

 

 داروی Leqembi علاوه بر حذف پلاک‌های آمیلوئید از مغز بیمار، در طی ۱۸ ماه تا حدود ۲۷٪ پیشرفت بیماری را کندتر کرده است. 

باید توجه داشت که این دارو را فقط در بیماران آلزایمر که هنوز در مراحل اولیه بیماری هستند می‌توان تجویز کرد تا سبب کاهش سیر پیشرفت بیماری شود. بعلاوه باید بدانیم دارو سبب بهبودی نمی‌شود بلکه نسبت به کسی‌که دارو دریافت نمی‌کند دیرتر توانایی‌های باقی مانده را از دست می‌دهد.

 

از آنجایی که این دارو بر علیه پلاک آمیلوئید اثر می‌کند باید با انجام اسکن مغزی PET و یا آزمایش مایع نخاع از رسوب آمیلوئید در مغز اطمینان حاصل کرد.

دارو از طریق وریدی همراه با سرم نمکی رقیق شده و هر دو هفته به بیمار داده می‌شود.

 

عارضه مهم دارو خونریزی و ورم مغزی است. این عارضه بیشتر در کسانی رخ داده که دارای ژن ApoE4 بوده‌اند. بنابراین نیاز است قبل از شروع درمان با داروهای ضد پلاک آمیلوئید داشتن این ژن چک شود.

 

علاوه بر این برای مراقبت از عوارض دارو بصورت دوره‌ای در شروع و سپس نوبت ۵ و ۷ و ۱۴ تزریق، ام‌آرآی مغزی انجام می‌شود تا در صورت مشاهده علائم اولیه خونریزی یا ورم مغزی دارو قطع شود.

داروی توفرسن برای بیماران مبتلا به ALS با نقص ژن SOD1

سازمان غذا و داروی آمریکا در روندی تسریع شده، داروی توفرسن Tofersen با نام تجاری Qalsody را برای استفاده در بیماران مبتلا به شکل ژنتیکی ALS که نقص در ژن SOD1 دارند را برای استفاده در این بیماران تایید کرد.

 

داروی توفرسن یک درمان ژنتیکی است که ژن SOD1 را هدف قرار می‌دهد. داروی توفرسن را بصورت تزریق داخل کانال نخاعی ابتدا هر دو هفته تا سه جلسه و سپس هر چهار هفته، تجویز می کنند. برای تجویز این دارو باید ابتدا آزمایش ژنتیکی انجام و نقص در ژن SOD1 تایید شود.

 

در مطالعه ۲۸ هفته‌ای بر روژ ۱۲۸ بیمار مبتلا به ALS از نوع ژنتیکی SOD1، این دارو سبب کاهش قابل ملاحظه مقدار پروتئین Nfl که نشان‌دهنده میزان آسیب سلول‌های عصبی است، شده است. هر قدر دارو زودتر شروع شود بیشتر می‌تواند پیشرفت بیماری را آهسته‌تر کند.  

 

تاثیر دارو در جلوگیری از پیشرفت بیماری در بیماران بی‌علامت حامل ژن معیوب در حال انجام است و نتایج آن هنوز منتشر نشده است.

 

شایعترین عوارض دارو درد، خستگی، درد مفاصل، افزایش گلبول‌های سفید در مایع نخاع و درد عضلانی بوده است. در مواردی ممکن است التهاب نخاع و افزایش فشار مغزی و مننزیت رخ دهد.

 

حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد موارد ALS حالت خانوادگی و ژنتیکی دارند. حدود ۲۰ ژن شناسایی شده که می‌توانند سبب بیماری ALS خانوادگی شوند و ژن SOD1 یکی از شایعترین آنها بویژه در ایران، ژاپن، چین و کره جنوبی می‌باشد.

 

علائم ALS خانوادگی همانند موارد تک‌گیری است و تحلیل پیشرونده و مرگ سلول‌های عصبی حرکتی سبب فلج پیشرونده عضلات در دست و پا و دهان و حلق و تنفس می شود.

 

قیمت هر ویال دارو حدود ۱۵ هزار دلار تعیین شده که برای هر جلسه تزریق است. این دارو هنوز به سیستم دارویی ایران وارد نشده است.

سومین داروی بیماری آلزایمر در راه تایید

بتازگی شرکت داروسازی Eli Liiy از نتایج مقدماتی داروی آلزایمر بنام دونانمب (Donanemab) خبر داده است. 

 

بنابر گزارش این شرکت داروی دونانمب اگر در مراحل اولیه بیماری آلزایمر تجویز شود تزریق ماهیانه این دارو تا ۳۵درصد سیر پیشرفت بیماری را کند می‌کند و تا ۳۹درصد مانع افت بیشتر عملکرد بیمار می‌شود.

 

داروی دونانمب همانند دو داروی پیشین از نوع آنتی‌بادی‌های منوکلونال است و سبب برداشته شدن پروتئین آمیلوئید از روی مغز می‌شود. رسوب این پروتئین یکی از عوامل بروز اختلال حافظه در بیماری آلزایمر است.

به گفته شرکت دارویی Lilly حدود نیمی از بیماران بعد از یک‌سال مصرف دارو توانسته‌اند تصمیم بگیرند که دیگر نیازی به ادامه دارو ندارند. میزان تاثیر این دارو در کند کردن سیر پیشرفت بیماری آلزایمر نسبت به دو داروی قبلی بیشتر بوده است. 

 

این شرکت درخواست تایید دارو را در روند تسریع شده بعنوان سومین داروی منوکلونال ضد پروتئین آمیلوئید بعد از دو داروی Aducanumab و Lecanemab به سازمان غذا و داروی آمریکا FDA داده است اما این سازمان منتظر تکمیل مطالعه و اطلاعات بیشتر از نتایج دارو شده است.

 

مهمترین عوارض داروهای آنتی‌بادی منوکلونال ضد پروتئین آمیلوئید ورم مغز، خونریزی و تشنج است که بدلیل بروز واکنش‌های ایمنی بر علیه آمیلوئید پدید می آید.

عرضه داروی Relyvrio برای بیماری ALS

سازمان غذا و داروی امریکا داروی Relyvrio (سدیم فنیل بوتیرات/تائوروسودیول) را برای درمان بیماران مبتلا به اسکلروز جانبی آمیوتروفیک (ALS) را تأیید کرده است. 

 

با این تاییدیه گزینه درمانی مهم دیگری برای بیماری ALS، که یک بیماری تهدید کننده زندگی است و در حال حاضر هیچ درمان قطعی ندارد، در دسترس قرار می‌گیرد. 

 

 در این بیماری سلول‌های عصبی کنترل کننده ماهیچه‌های ارادی به دلایل نا‌شناخته‌ای از بین می‌رود. ماهیچه‌های ارادی حرکاتی مانند جویدن، راه رفتن، تنفس و صحبت کردن را تولید می‌کنند. ALS باعث می‌شود اعصاب توانایی فعال کردن عضلات را از دست داده و در نتیجه سبب ضعف عضلات و فلج می‌شود. ALS یک بیماری پیشرونده است که با گذشت زمان بدتر می‌شود. نارسایی تنفسی بیشترین علت فوت بیماران است که معمولاً ظرف سه تا پنج سال از اولین ظهور علائم رخ می‌دهد. 

 

 این دارو بصورت بسته‌های حاوی ۳ گرم سدیم فنیل بوتیرات و ۱ گرم تائوروسودیول عرضه شده است که در یک لیوان آب (حدود ۲۵۰ سانتیمترمکعب) حل کرده قبل از غذا میل می‌شود. دارو باید ظرف یک‌ساعت از حل کردن مصرف شود. 

 

اثربخشی داروی Relyvrio برای درمان بیماری ALS در یک مطالعه ۲۴ هفته‌ای در مقایسه با دارونما بررسی شده که سبب کاهش سرعت پیشرفت بیماری شده است. بعلاوه پیگیری بیماران نشان داده که بطور متوسط حدود ۵ ماه به عمر بیمار افزوده می‌شود.

 

این دارو را می‌توان همراه با دو داروی دیگر بیماری ALS یعنی ریلوزول و ادوراوون تجویز کرد.

 

 شایع ترین عوارض جانبی تجربه شده با Relyvrio اسهال، درد شکم، تهوع و عفونت دستگاه تنفسی فوقانی بود. Relyvrio حاوی تائوروسودیول، یک اسید صفراوی است که ممکن است باعث بدتر شدن اسهال در بیماران مبتلا به بیماری‌های صفراوی شود.

درمان سردرد حاد میگرن با اسپری بینی زاوی‌جیپانت

زاوی‌جیپانت (Zavegepant) اولین داروی اسپری بینی درمان حاد سردرد میگرنی که با مکانیسم مهار گیرنده اختصاصی درد میگرن (CGRP) عمل می‌کند مورد تایید قرار گرفت. 

 

داروی زاوی‌جیپانت را در درمان سردردهای میگرنی با اورا و یا بدون اورا برای فروکش سردرد می‌توان تجویز کرد. این دارو در مقایسه با دارونما در دقایق ۱۵ و ۳۰ بعد از تجویز بصورت قابل ملاحظه‌ای سبب فروکش سردرد شده است و بیمار می تواند ظرف دوساعت به کار برگردد.

 

در موقع شروع سردرد شدید میگرنی به دلیل تهوع و اختلال در جذب گوارشی داروهای خوراکی، مسکن‌های خوراکی دیگر چندان مفید اثر نیستند و معمولا نیاز به تجویز تزریقی پیدا می شود. این دارو بصورت اسپری داخل بینی تجویز می شود و با مکانیسم اختصاصی مسدود‌سازی گیرنده‌های ویژه سردرد میگرن سبب تخفیف سردرد می‌شود. متاسفانه هنوز هیچکدام از داروهای اختصاصی درمان پیشگیری و حاد سردرد میگرن که بر پایه گیرنده های CGRP است در ایران در دسترس قرار نگرفته است.

 

شایعترین عارضه دارو که در کمتر از ۲درصد موارد مشاهده شده شامل اختلال چشایی، تهوع، استفرال و احساس ناخوشایند در بینی بوده است.

تماس با ماده شیمیایی تری کلرواتیلن خطر ابتلای به بیماری پارکینسون را زیاد میکند

ماده شیمیایی بی رنگ و فرار تری کلرواتیلن که بعنوان حلال، رنگ بر در اسپری های تمیزکننده و در خشک شویی بکار می رود، خطر ابتلای به بیماری پارکینسون را تا 500 درصد زیاد می کند. 

در تحقیقات بین المللی که برای بررسی علل رشد فزاینده موارد بیماری پارکینسون به عمل آمده است یکی از عوامل مهم تماس را با ماده شیمیایی تری کلرواتیلن مطرح کرده اند. در این گزارش از ابتلای هفت نفر به بیماری پارکینسون، ماده تری کلرواتیلن را مقصر اصلی دانسته اند. 

گرچه ذر بسیاری از کشورها استفاده از تری کلرواتیلن ممنوع شده است اما از ماده پرکلرواتیلن که مشابه آن است همچنان استفاده می شود.

بنظر می رسد تری کلرواتیلن سبب آسیب سلولهای مغزی تولید کننده دوپامین می شود.