محرومیت خواب

کمبود و محرومیت خواب یکی از شایعترین اختلالات خواب در جامعه امروزی است.  نوز زیاد محیط، سر و صدای زیاد، ساعات طولانی کار، شیفت‌کاری و استرس زیاد کار و زندگی همگی از علل محیطی کمبود خواب هستند.

 

مقدار خواب طبیعی در یک فرد بالغ حدود ۶-۸ ساعت است خواب کمتر از ۶ ساعت و بیشتر از ۸ ساعت سبب آسیب‌های بدنی می‌شود. در کودکان ۶ تا ۱۲ ساله میزان نیاز شبانه روز به خواب ۱۰-۱۱ ساعت و در نوجوانان تا ۱۸ سالگی ۸/۵ تا ۱۰ ساعت است.
نیاز افراد به خواب در افراد ممکنه کمی با هم تفاوت داشته باشد به همین دلیل وقتی می‌گوئیم یک نفر دچار کمبود یا محرومیت خواب است که علاوه بر کم‌خوابی، در روز نیز احساس نیاز به خواب و چرت‌های مکرر و خستگی داشته باشد. در کودکان کمبود خواب ممکنه بصورت رفتارهای غیر طبیعی، پرخاشگری و افت تحصیلی نمایان شود.

 

علل کمبود خواب بسیار متنوع است. از عوامل محیطی مثل شیفت‌کاری و مناسب نبودن اطاق خواب و سر و صدا گرفته تا عللی مثل مصرف داروهایی که مانع خواب یا سبب بهم ریختگی خواب می‌شوند مثل مصرف زیاد قهوه و چای، مخرومیت الکل، داروهای فشار خون و کورتن و برخی داروهای آرامبخش که سبب تغییر نظم خواب می‌شوند. بیماریهای دیگر هم ممکنست سبب اختلال خواب کمبود خواب شوند. بیماریهایی که با درد همراه هستند، بیماریهای تنفسی و قلبی و مغزی سبب اختلال خواب می شوند.

 

کمبود خواب سبب آسیب به بخش های مختلف بدن می‌شود کمبود خواب سبب اختلال توجه و قضاوت و تصمیم‌گیری می‌شود. اگر فردی ۲۴ ساعت نخوابیده باشد معادل فردی است که بدلیل مصرف الکل منع رانندگی دارد. 

تخلیه مواد سمی تولید شده در مغز بیشتر در خواب انجام میشود و کمبود طولانی خواب سبب تجمع این مواد در مغز و افزایش خطر بیماری‌های آلزایمر و پارکینسون میشود. 

کمبود خواب با بهم ریختن نظم سیستم خودکار تنظیم ضربان قلب و اتساع عروق، سبب افزایش فشار خون و سفتی عروق و افزایش احتمال سکته‌های قلبی و مغزی می‌شود.
کمبود خواب سیستم غدد داخلی را نیز بهم می‌ریزد و احتمال چاقی و افزایش قند و چربی بیشتر شده و سبب عوارض ثانویه می‌شود.

حتی سیستم ایمنی هم در اثر کمبود خواب دچار اختلال می‌شود و احتمال بیماریهای ایمنی و سرطان‌ها با کمبود خواب بیشتر می‌شود

لرزش دارویی

پرسش:

 

 

مادر من‌‌ بیماری اعصاب و روان‌ دارند حدود ۱۰‌سال الانزاپین‌ و لیتیوم‌ مصرف میکنند. اخیراً یعنی‌ از چهار سال پیش

از یه اتفاقی‌ ترسیدند و دستاش‌ می لرزید‌. پارسال بردیمش دکتر‌ مغز و اعصاب فرمودند پارکینسون دارد. با مصرف‌ قرص های پارکینسون‌ دچار توهم‌ شدند.حالا‌ قر‌ص‌های‌ پارکینسون را کنارگذاشتیم‌

توهم‌ سرجاشه. بازم‌ الانزاپین‌ و لیتیوم‌ مصرف میکنن

با این‌ که‌ قرص لیتیوم‌‌ آزمایشش‌ مسمومیت‌زا بوده

 

 

پاسخ:

 

لرز دست علل زیادی دارد که باید از هم افتراق داده شود. مثلا لرزش در شرایط اضطراب و ترس و بی خوابی و خستگی که تشدید لرزش فیزیولوزیک بدن است. لرزش فیزیولوزیک معمولا در حالتی که دست ها را به جلو دراز می کنیم بصورت لرزش ظریف و کم دامنه دیده می‌شود. این لرزش در موقع انجام کارهای ظریف مثل نوشتن و نقاشی و گاهی خوردن غذا بیشتر نمایان می‌شود.

 

از لرزش های شایع دیگر لرزش فامیلی و لرزش سنی است. بسیاری از افراد با افزایش سن دچار لرزشی می شوند که بیشتر در موقع انجام کارها مثل نوشتن و غذا خوردن است. برخی از این افراد سابقه خانوادگی لرزش را هم دارند که در برخی خفیف و در برخی دیگر بصورت شدیدتری پدیدار می شود. بسیاری از این افراد لرزش سر نیز دارند که ممکن است لرزش بصورت حرکت ظریف سر به جلو عقب یا به دو طرف باشد.

 

 لرزش دیگر به دلیل بیماری پارکینسون است. لرزش بیماری پارکینسون معمولا در یک سمت بیشتر است و بیشتر در حالت استراحت دست می لرزد. یعنی وقتی فرد حرکتی ندارد مثلا حین تماشای تلویزیون یا صحبت کردن لرزش بیشتر می شود و با شروع حرکت لرزش برای لحظاتی کم می شود و سپس ممکنه شروع شود. در لرزش پارکینسونی موقع راه رفتن که از دستها استفاده نمی کند نیز لرزش دست بیشتر می‌شود. لرزش پارکینسونی ممکن است با علایم دیگر بیماری پارکینسون مثل کندی حرکت و راه رفتن و حالت خمیدگی نیز همراه باشد.

 

و اما لرزش دیگری که ممکنه مطرح شود لرزش ناشی از عوارض داروها است. بسیاری از داروهای اعصاب مثل لیتیوم ممکن است سبب ایجاد لرزش در دست ها شوند. این لرزش وابسته به مقدار دارو است که هر قدر بیشتر شود لرزش هم بیشتر می شود. لرزش در شروع دارو بیشتر است و گاهی اوقات به مرور زمان کم می‌شود. در مواردی که مسمومیت داروی لیتیوم رخ دهد شدت لرزش نیز بیشتر می شود که با کم کردن دارو از شدت لرزش کاسته می شود. لرزش لیتیوم معمولا در هر دو دست قرینه و در حالت دراز کردن دست ها به جلو و انجام کار بیشتر می شود. لرزش با داروی الانزاپین نیز ممکن است بروز کند اما نسبت به داروهای دیگر اعصاب خیلی کمتر است. مصرف قهوه شدت این لرزشها را بیشتر می کند. 

 

گاهی اوقات با افزایش سن بیماری دیگری مثل انواع بیماری پارکینسون و یا لرزشهای سنی هم بروز می کند که میزان تحمل فرد را به عوارض داروها کمتر می کند و بیمار تحت درمان داروهای روانپزشکی با همان داروهایی که تا بحال مشکلی نداشته حالا دچار مشکل می شود. بعلاوه با افزایش سن و بروز بیماریهای داخلی مثل بیماریهای کبد و کلیه و حتی عفونتهای ساده ریه و ادراری نیز در فردی که با دارو تا بحال مشکلی نداشته ممکن است سبب عارضه شود.

ام اس و تتو

پرسش:

 

مامانم حدود ۸ساله بیماری ام اس داره و ابرو هاشو تتو کرده و سرگیجه زیاد داره امکانش هست برای تتو باشه؟؟؟ 

 

پاسخ:

 

بطور معمول تتو زدن ممکن است با عوارض پوستی مانند درد، تورم، قرمزی، حساسیت و گاه عفونت محل تتو همراه باشد. گزارشی از تشدید بیماری ام اس بدنبال تتو نشده است منتهی برخی از داروهای ام اس که سبب تضعیف سیستم ایمنی بدن می شوند فرد را مستعد عفونت می کنند و اگر تتو بصورت استریل انجام نشود خطر عفونت پوستی در این افراد بیشتر خواهد بود.

ریتوکسیماب و بارداری 2

پرسش:

 

در رابطه با مصرف ریتوکسی مب (زیتاکس) در بارداری داده های جدید مثبت بوده؟ من طبق توصیه پزشکم باید در ۱۹ هفتگی دریافت کنم و خیلی بابت این قضیه نگرانی دارم. کسانی که علی الخصوص تو سه ماه دوم به بعد دریافت کردن نوزادانشان مشکل نداشتن؟ اعم از عفونت و ..

 

پاسخ:

ریتوکسیماب یک آنتی‌بادی منوکلونال از نوع IgG1 است که سبب کاهش شدید لنفوسیت‌های دارای CD20 در گردش خون و سیستم لنفاوی می‌شود. نیمه عمر این دارو نسبتا طولانی و حدود ۱۸-۲۲ روز است و برای اینکه کاملا از بدن خارج شود به حدود ۳-۴ ماه وقت نیاز دارد گرچه اثر درمانی دارو شش ماه یا بیشتر تداوم پیدا می کند.

 

از طرفی عبور این ایمونوگلوبولین‌ از جفت در سه‌ماهه اول بارداری بسیار مختصر است و بتدریج با افزایش سن بارداری در سه ماهه دو و بویژه ماه آخر بارداری میزان عبور دارو و رسیدن دارو به جنین بیشتر شده و می‌تواند سبب کاهش لنفوسیت خون جنین و نوزاد و افزایش احتمال عفونت شود.

 

با توجه به کمبود اطلاعات از میزان عوارض دارو برای پیش بینی سرنوشت بارداری و جنین، شرکت سازنده دارو استفاده از ریتوکسیماب را در دوران بارداری توصیه نکرده است. در دستوالعمل‌ها آمده که خانم‌های تحت درمان با این دارو باید از حاملگی پیشگیری کنند. اما گزارش‌های متعددی از مصرف اتفاقی دارو در بارداری وجود دارد که بیشتر آنها در سه ماهه اول بارداری و مواردی در ماههای بعدی بوده است. گرچه میزان سقط و عفونت نوزاد کمی بیشتر بوده است اما میزان این عوارض بویژه در موارد استفاده دارو در سه ماهه اول بارداری نسبت به سایر خانم‌های باردار زیادتر نبوده است. بعلاوه میزان نقایص مادرزادی در نوزادان مادرانی که در سه ماهه اول بارداری از ریتوکسیماب استفاده کرده بودند نسبت به بارداری‌های بدون مصرف دارو بیشتر نبوده است.

 

بر همین اساس در مواردیکه بیماری ام‌اس شدید و فعال باشد و قطع درمان دارویی ممکن است سبب بروز حمله ناتوان کننده شود برخی صاحب نظران گفته اند که می‌توان با رضایت بیمار از دارو در ماههای نزدیک به شروع بارداری (به این صورت که بعد ۱ تا ۳ ماه پس از تزریق ریتوکسیماب بیمار می تواند باردار شود) یا در سه ماهه اول بارداری استفاده کرد. با توجه به نیمه عمر و طول اثر دارو عملا در سه ماهه اول که عبور دارو از جفت ناچیز است دارو بتدریج از بدن خارج می شود ولی اثر درمانی آن تا انتهای بارداری حفظ می شود. 

اوزانیمود

داروی اوزانیمود هم‌خانواده داروی قدیمی‌تر این گروه، فینگولیمد است که همانند آن با اثر بر روی گیرنده‌های اسفنگوزین ۱ فسفات سبب حبس لنفوسیت در غدد لنفاوی می‌شود. این دارو برخلاف فینگولیمد که بر روی اکثر گیرنده‌های اسفنگوزین ۱ فسفات اثر دارد، کمی اختصاصی‌تر است و فقط روی گیرندهای ۱ و ۵ اثر می کند.

 

گیرنده‌های اسفنگوزین ۱ فسفات در غدد لنفاوی، مغز، قلب، تیموس، طحال، ریه، کلیه و پوست منتشر است. با توجه به همین گستردگی، داروهایی که روی این گیرنده‌ها اثر می‌کنند سبب بروز علایم در این بخش‌ها می‌شوند که از عوارض دارو شناخته میشوند. مثلا ممکن است سبب کندی ضربان قلب، مشکلات تنفسی، پوستی و علایم چشمی شوند. داروی‌های جدیدتر کمی اختصاصی‌تر روی بعضی از گیرندها اثر کرده، هم اثر درمانی آنها اختصاصی‌تر شده و هم عوارض ناخواسته آنها کمتر می‌شود.

 

داروی اوزانیمود که با نام تجاری زپوزیا عرضه شده بطور اختصاصی روی گیرنده‌های ۱ و ۵ اسفنگوزین ۱ فسفات اثر کرده و عوارض قلبی کمتری دارد و نیازی به مانیتورینگ قلبی برای شروع درمان ندارد.

 

داروی اوزانیمود در موارد ام‌اس عود کنند و پیشرونده ثانویه می‌توان تجویز کرد.

 

مصرف این دارو در کسانیکه آریتمی قلبی دارند و یا سکته قلبی و مغزی در شش ماه اخیر داشته اند ممنوع است. بنابراین قبل از شروع دارو باید نوار قلب گرفته شود و اگر سابقه‌ای از بیماری قلبی داشته باشد، با متخصص قلب مشاوره شود. بعلاوه در کسانی که آپنه خواب شدید و درمان نشده دارند و یا از داروهای مهار کننده آنزیم MAO استفاده می کنند ممنوع است.

 

قبل شروع درمان باید آزمایش خون و کبد و سابقه عفونت‌ها بویژه آبله مرغان بررسی شود و اگر سابقه ابتلای به آبله مرغان نداشته باید قبل مصرف دارو واکسن آبله مرغان زده شود.

 

شایعترین عوارض دارو شامل عفونت‌های تنفسی، افزایش آنزیم‌های کبدی، افت وضعیتی فشارخون، عفونت ادراری، کمردرد و بالا رفتن فشار خون بوده است. 

 

شروع دارو بصورت افزایش تدریجی دارو است. چهار روز اول، روزانه یک کپسول ۰/۲۳ میلی گرمی، روز پنجم، ششم و هفتم روزانه یک کپسول ۰/۴۶ میلی‌گرمی و سپس با کپسول ۰/۹۲ میلی‌گرمی روزانه دارو ادامه داده می‌شود.