علائم بیماری ام اس چیست؟

در اکثر موارد بیماری در سنین 40-20 سالگی شروع می‌شود. علائم بیماری ام اس بسیار متنوع است. علائم بیماری نه تنها از فردی به فرد دیگر فرق می‌کند بلکه در طول زمان در یک نفر نیز علائم گوناگون بوده و دارای شدت و ضعف متغیر می‌باشد. در بیشتر اوقات یک یا چند تا از علایم زیر با هر حمله بیماری پدیدار شده و پس از چند هفته یا چند ماه علائم فروکش می‌کند.

مشکلات بینایی:

دوبینی: دو بینی یکی از علائم شایع بیماری است که معمولاً بدنبال عود بیماری ایجاد شده و ممکن است تا چند هفته نیز تداوم داشته باشد. دوبینی در اثر عدم هماهنگی حرکت چشم‌ها با یکدیگر ایجاد می‌شود؛ در نتیجه با بستن یک چشم دوبینی برطرف می‌شود.

• تاری‌دید یک چشم: تاری دید یک چشم همراه با درد کره چشم که ممکنست طی چند روز به از دست رفتن کامل دید در آن چشم منجر شود. این حالت در اثر التهاب عصب بینایی آن چشم پدید می‌آید و معمولاً (90درصد) پس از چند هفته بتدریج بهبودی حاصل می‌شود. به این علامت نوریت اپتیک (Optic Neuritis)می‌گویند و از شایع‌ترین آسیب‌های بینایی در بیماری ام اس محسوب می‌ شود.
• اختلال تعادل: اختلال تعادل در پاها و راه رفتن، بطوریکه ممکنست بیمار نتواند بدون کمک راه برود و دچار زمین خوردن مکرر شود. اختلال تعادل در دستها بصورت عدم توانایی انجام دقیق کارهای دستی مثل نوشتن، باز و بسته کردن دکمه لباس، شانه و مسواک زدن تظاهر می‌کند. گاهی اوقات بهمراه اختلال تعادل لرزش در دستها دیده می‌شود. گاهی نیز همراه با اختلال تعادل سرگیجه وجود دارد.
• 

ضعف عضلانی:

• شدت ضعف عضلات دست و پا (اکثراً ضعف پا و کمتر ضعف دست است) همانند سایر علائم از ضعف بسیار خفیف تا ضعف شدید که قدرت حرکت دست و یا پا را نداشته باشد متغیر است. معمولاً ظرف چند روز بیمار دچار ضعف عضلانی و کاهش قدرت حرکتی در اندام‌ها میشود؛ مثلاً دچار عدم توانایی در راه رفتن بعلت ضعف هر دو پا و یا دچار ضعف دست و پای یک سمت بدن میشود. گاهی اوقات ضعف عضلانی با سفتی دست و پا همراه می شود.

اختلالات حسی:

• اختلالات حسی بیشتر بصورت احساس گزگز و سوزن‌سوزن شدن در قسمتی از بدن مثل یک نیمه از صورت یا در دست و پای یک سمت و یا هر دو پا بروز می‌کند. گاهی نیز احساس درد و گرما و سرما در قسمتی از بدن از دست می رود. گاهی اوقات اختلال حسی بصورت دردهای تیرکشنده در صورت و یا دست و پا می‌باشد. گاهی نیز وقتی بیمار سرش را خم می‌کند احساس برق‌گرفتی در پشت می‌کند که ممکن است تا انگشتان دست و پا امتداد یابد. در برخی موارد بیمار از گرفتگی‌های دردناک عضلات رنج می برد.
• 

اختلال تکلم:

• اختلال تکلم اکثراً همراه با اختلال تعادل دیده می‌شود و بصورت تغییر روانی تکلم و کمی نامفهوم شدن کلمات می باشد.

اختلال کنترل ادرار:

• برای ادرار کردن ممکن است لازم باشد بیش از حد معمول زور بزند و یا توانائی کنترل ارادی ادرار کردن را نداشته و ادرار بصورت قطره قطره خارج شود. اکثر اوقات مشکل ادراری بصورت احساس قریب الوقوع و فوری خروج ادرار است. شدت مشکل ادراری معمولاً با شدت ضعف اندامها متناسب است. عفونت ادراری که بویژه در خانمها شایع هم است سبب تشدید مشکل ادراری می شود. در اکثر بیماران مشکل یبوست نیز با مشکل ادراری همزمان وجود دارد.

اختلال قوای جنسی:

• در مراحل پیشرفته بیماری در مردان ممکن است مشکل قوای جنسی ایجاد شود در خانم‌ها مشکل قوای جنسی  کمتر دیده می شود و حتی در مراحل پیشرفته بیماری ممکنست ارگاسم وجود داشته باشد. علت مشکل قوای جنسی تنها بیماری ام اس نیست و در بسیاری از موارد فقدان اعتماد به نفس و ترس از طرد شدن از طرف همسر و افسردگی سبب این مشکل می شود.

خستگی مفرط:

• احساس خستگی در بسیاری از بیماران ام اس وجود دارد و بیمار زودتر از حد معمول دچار خستگی می‌شود. بیمار از ابتدای صبح حالت خستگی دارد و تا شب بر شدت آن افزوده می شود. بین میزان‌ احساس خستگی و شدت بیماری ارتباط ضعیفی وجود دارد. علاوه بر شدت بیماری ام اس، اختلال خواب، افسردگی، گرما و رطوبت هوا می توانند سبب تشدید احساس خستگی شود.

حساسیت به گرما:

در اکثر بیماران مبتلا به ام اس گرما سبب تشدید علائم بیماری می‌شود ولی این تشدید نشانه بدتر شدن اصل بیماری نیست و با استراحت در محیط خنک بهتر می‌شوند.

کانال تلگرام: www.t.me/Ameli_Office

آیا بیماری ام اس واگیر است؟

خیر، تا بحال دلیلی بر واگیر بودن بیماری ام اس مشاهده نشده است. همانطوریکه قبلاً نیز ذکر شد احتمال بروز بیماری در سایر اعضاء خانواده که در تماس دائم با یکدیگر هستند خیلی کم است. بعلاوه عامل قابل انتقال از فردی به فرد دیگر نیز پیدا نشده است.

کانال تلگرام: www.t.me/Ameli_Office

علت بیماری ام اس چیست؟

علت دقیق بیماری هنوز مشخص نشده است. آنچه تاکنون معلوم شده این است که سیستم ایمنی بدن بدلیل نامعلومی به غلاف میلین دور زوائد عصبی حمله کرده و سبب تخریب این غلاف و در نتیجه اختلال در هدایت اطلاعات در رشته‌های عصبی می‌شود. حال چرا سیستم ایمنی که باید از بدن در مقابل تهاجم عوامل خارجی و میکروبها محافظت کند، به غلاف میلین که جزئی از بدن است حمله می‌کند، معلوم نیست.

   این حالت که سیستم ایمنی به اجزاء بدن حمله می‌کند را اصطلاحاً بیماری خود ایمنی می‌گویند. همین اتفاق در بسیاری از بیماری‌های دیگر مثل بیماری لوپوس، روماتیسم مفصلی و یا برخی از موراد پرکاری تیروئید نیز رخ می‌دهد. برخی عوامل خارجی از جمله عفونت‌های ویروسی و همین‌طور استعداد ذاتی بدن را در ایجاد این حالت مؤثر می‌دانند.

   بسیاری از بیماران شروع بیماری را بدنبال تصادف و یا ضربات جسمی و روحی ذکر کرده و آنها را عامل شروع بیماری‌شان قلمداد می‌کنند. اما مطالعات و تحقیقاتی که تابحال انجام شده رابطه بین ضربات جسمی و روحی و بروز بیماری ام اس را رد کرده است. آنچه مسلم است اینست که بیماران مبتلا به ام اس بعلت مشکلات حرکتی و اختلال تعادل بیشتر از سایر افراد مستعد زمین خوردن و سانحه دیدن هستند.

   نقش استرس روانی در بروز بیماری ام اس به اثبات نرسیده است اما دیده شده است که سیر پیشرفت بیماری بعد از استرس روانی بیشتر می‌شود. استرس‌های فیزیکی، تصادف، بیهوشی و بی‌حسی نخاعی نیز تاثیری روی بیماری ندارد.

کانال تلگرام: www.t.me/Ameli_Office

خوردن روزانه یک سیب برای جلوگیری از افزایش کلسترول

محققین بریتانیایی دریافته اند که مصرف روزانه یک سیب توانسته جلوی 8500 مورد مرگ ناشی از بیماریهای عروقی را در بریتانیا بگیرد. این میزان کاهش مرگ و میر معادل تاثیر مصرف روزانه 40 میلیگرم سیمواستاتین، داروی کاهنده کلسترول، در افراد بالای 50 سال بوده است.

البته باید تاکید کرد که این یافته به معنی جایگزین کردن سیب با داروهای کاهنده کلسترول نیست بلکه تاکیدی بر مصرف روزانه یک سیب برای کمک به پیشگیری و درمان کلسترول بالای خون می باشد.

کانال تلگرام: www.t.me/Ameli_Office

چه عواملی سبب ابتلای به بیماری ام اس می شوند؟

علت بیماری هنوز بدرستی مشخص نشده است لذا قبل از ابتلاء نمی‌توان حدس زد که چه کسی دچار این بیماری می‌شود. اما دیده شده است که وجود برخی عوامل احتمال بروز بیماری را بیشتر می کند.

 

1-  نقش سن: ابتلاء به این بیماری اکثراً در سنین بین 20 تا 40 سالگی رخ می‌دهد اما از ده سالگی تا 55 سالگی احتمال ابتلاء به این بیماری وجود دارد. هر قدر به دو انتهای این طیف سنی نزدیک شویم احتمال ابتلاء کمتر می‌شود. قبل از 10 سالگی و بعد از 55 سالگی احتمال ابتلاء بعید می‌باشد. سن شروع بیماری در خانم‌ها حدوداً 5 سال زودتر از آقایان است.

 

2-  نقش عوامل محیطی:

·         منطقه جغرافیایی: منطقه جغرافیایی زندگی در احتمال بروز بیماری ام اس مؤثر است. در برخی از نقاط جغرافیایی مثل کانادا و نواحی شمالی اروپا (اسکاندیناوی، اسکاتلند، روسیه) و جنوب شرقی استرالیا و نیوزلند این بیماری شایع می‌باشد. بطوریکه از هر صد هزار نفر حدود 100 نفر به بیماری ام اس مبتلا می‌باشند. این مناطق را مناطق پرخطر می‌گویند. پرخطرترین منطقه مجمع الجزایری بنام Orkneyدر شمال اسکاتلند است که از هر صدهزار نفر سیصد نفر به بیماری مبتلا هستند. در مقابل نقاط دیگری مثل آسیا و آفریقا هستند که شیوع بیماری در آنجا خیلی کمتر است و منطقه کم‌خطر گفته می‌شود. در این مناطق از هر صد هزار نفر حدود 15 نفر مبتلا به بیماری وجود دارد. کم‌خطرترین نواحی، مناطق حاشیه خط استوا است که شیوع بیماری یک نفر در صدهزار نفر است. هر قدر از منطقه استوا به سمت شمال و یا جنوب حرکت کنیم شیوع بیماری بیشتر می‌شود. کشور ایران تقریباً در میانه این منطقه قرار دارد. گر چه آمار دقیقی از میزان شیوع این بیماری در ایران در دست نمی‌باشد؛ اما به نظر می‌رسد در ایران شیوع بیماری 15 تا 30 نفر در هر صدهزار نفر باشند.

کسانیکه در سنین قبل از بلوغ از یک منطقه پرخطر به منطقه کم‌خطر نقل مکان می‌کنند، احتمال بروز بیماری در آنها مشابه منطقه کم‌خطر می‌شود و همینطور بالعکس اگر قبل از 15 سالگی از منطقه کم‌خطر به منطقه پرخطر نقل مکان کنند احتمال بیماری مشابه منطقه پرخطر می‌شود. اما اگر نقل مکان بعد از 15 سالگی باشد این اتفاق رخ نمی‌دهد و احتمال بروز بیماری مشابه منطقه اولیه زندگی می‌باشد. علت این تأثیر هنوز مشخص نشده است.

·         نور خورشید و ویتامین د: یکی از علل احتمالی، میزان تماس با نور خورشید قبل از بلوغ است. هر قدر به خط استوا نزدیک‌تر می‌شویم تماس با نور خورشید و در نتیجه تولید ویتامینDدر بدن تغییر و احتمال بیماری ام اس کمتر می‌شود. اما این نظریه هنوز به اثبات نرسیده است.

·         سیگار: خطر بیماری ام اس در کسانیکه مصرف مداوم سیگار دارند نسبت به کسانیکه هرگز سیگار نکشیده‌اند بیشتر است. بعلاوه استعمال سیگار سرعت پیشرفت بیماری را بیشتر می‌کند.

 

3-  جنسیت: عامل دیگری که در احتمال بروز بیماری نقش دارد جنس افراد است. شیوع این بیماری در زنان تقریباً دو برابر مردان (3/2-4/1) است و به دلیل نامعلومی میزان بروز آن در خانم‌ها در حال افزایش بوده است.

 

4-  ژنتیک: گر چه بیمای ام اس یک بیماری ارثی نیست اما در بروز بیماری عامل ژنتیک نقشی هر چند کوچک ایفا می‌کند. بطوریکه برخی  خصوصیات ژنتیکی که اصطلاحاً HLAگفته می‌شود در بیماران مبتلا به ام اس بیشتر از سایر افراد جامعه دیده می‌شود. بعلاوه در 23-3 درصد از بیماران مبتلا به ام اس یکی دیگر از اعضاء خانواده نیز به بیماری ام اس مبتلا است. خطر بروز ام اس در اقوام درجه یک فرد مبتلا حدود 7 برابر جامعه است. اگر از خویشاوندان درجه یک بدون علامت بیمار ام اس تصویربرداری MRIانجام شود در 15 درصد آنها پلاک دیده می‌شود اما این دلیل وجود بیماری ام اس در آنها نیست. بیماری ام اس را نمی‌توان یک بیماری ارثی نامید زیرا حتی در دوقلوهای که کاملاً از لحاظ ژنتیکی همسان هستند نیز تنها 39-20 درصد هر دو قل به بیماری مبتلا می‌شوند و این احتمال در دوقلوهای غیرهمسان خیلی کمتر هم می‌باشد و در حدود 5-3 درصد است.

 

5-  ویروس ها: یکی دیگر از عوامل مطرح در بروز بیماری عفونت‌های ویروسی است. گر چه تا بحال ویروس خاصی که عامل بیماری باشد شناخته نشده است اما یکی از دلایل شیوع بیشتر بیماری در یک خانواده را تماس مشترک افراد آن خانواده با عوامل محیطی و ویروس‌ها می‌دانند. یکی از عوامل ویروسی مطرح ویروس هپاتیت ب است. اما هنوز نقش این ویروس و یا واکسن هپاتیت Bدر ایجاد و تشدید بیماری به اثبات نرسیده است. بعلاوه فایده ثابت شده واکسن هپاتیتB به خطر ثابت نشده و مختصر افزایش احتمال بروز ام اس می‌چربد. از ویروس‌های مطرح دیگر ویروس اپشتاین بار عامل بیماری منونوکلوز عفونی است. احتمال بیماری ام اس بعد از رخداد این بیماری بیشتر می‌شود. اما هنوز رابطه علت و معلولی بین این ویروس و بیماری ام اس به اثبات نرسیده است.

 

6-  ماه تولد: در بررسی های آماری شیوع بیماری ام اس در متولدین ماه می (اردیبهشت و خرداد) بیشتر در متولدین ماه نوامبر (آبان و آذر) کمتر بوده است.

۷- رژیم غذایی پر نمک:اخیرً مشاهده شده که بین میزان نمک مصرفی در رژیم غذایی و احتمال بروز بیماری ام اس رابطه ای وجود دارد. هر قدر مقدار نمک مصرفی بیشتر باشد احتمال بروز ام اس هم بیشتر است.

 

کانال تلگرام: www.t.me/Ameli_Office

بیماری ام اس چیست؟

بیماری ام اس یا اسکلروز متعدد (Multiple Sclerosis) ، یکی از بیماری‌های شایع و مهم دستگاه عصبی مرکزی است. 

 

دستگاه عصبی مرکزی یعنی مغز، نخاع و اعصاب بینایی از میلیون‌ها سلول عصبی تشکیل شده است که به هر کدام از این سلولهای عصبی، نرون (Neuron) می‌گویند. سلول‌های عصبی یا نرون‌ها همانند سیم تلفن در یک مرکز مخابراتی که ارتباط نقاط مختلف با یکدیگر را فراهم می‌کند، مسئول هدایت اطلاعات و پیام‌ها از محیط اطراف به مغز و همینطور انتقال دستورات از مغز به سایر اعضای بدن می‌باشند.

هر سلول عصبی دارای زوائدی است که طول آن از چند میلیمتر تا ده‌ها سانتیمتر می‌رسد، پیام‌ها و اطلاعات در طول این زوائد بصورت جریان الکتریکی منتقل می‌شود. همانطور که دور سیم را با غلاف پلاستیکی می‌پوشانند تا هدایت جریان الکتریکی بهتر و بدون اختلال انجام شود، دور این زوائد را غلافی از چربی پوشانده که اسم آن غلاف میلین است. این غلاف میلین سبب هدایت سریع‌تر و بهتر جریان الکتریکی در طول عصب می‌شود. 

   در بیماری ام اس این غلاف میلین در برخی نقاط در طول زوائد عصبی تخریب می‌شود و در نتیجه انتقال اطلاعات در طول زوائد عصبی با اختلال مواجه شده و علائم بیماری نیز در نتیجه همین اختلال هدایت در مسیر اعصاب ایجاد می‌شود.

کانال تلگرام: www.t.me/Ameli_Office